ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Powiększenie wątroby u dzieci
dr n. med. Agnieszka Pawłowska-Kamieniak
dr n. med. Paulina Krawiec
prof. dr hab. n. med. Elżbieta Pac-Kożuchowska
- Czym jest hepatomegalia i jak ją rozpoznać?
- Czym może być spowodowane powiększenie wątroby? Omówienie mechanizmów prowadzących do hepatomegalii
- O co zapytać podczas zbierania wywiadu? Jakie objawy kliniczne powinny zwrócić naszą uwagę? Które odchylenia w podstawowych badaniach laboratoryjnych są pomocne w rozpoznaniu hepatomegalii? Postępowanie diagnostyczne w przypadku powiększenia wątroby u dzieci
Wątroba jest największym narządem jamy brzusznej i największym gruczołem przewodu pokarmowego. Pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Bierze udział w termoregulacji, jest miejscem syntezy białek osoczowych, w tym albumin, osoczowych czynników krzepnięcia, białek reakcji zapalnej, białek transportowych i hormonalnych oraz przemian lipidów, węglowodanów i hemu. Czynność wątroby polega również na wydzielaniu żółci, magazynowaniu żelaza oraz eliminacji toksyn endo- i egzogennych1. W okresie życia płodowego wątroba pełni funkcję krwiotwórczą.
Wątroba jest położona poniżej przepony, wypełnia okolicę podżebrową prawą, znaczną część nadbrzusza oraz część górną okolicy podżebrowej lewej. Na powierzchni przeponowej wątroby odróżniamy płat prawy i lewy, a na jej powierzchni trzewnej znajduje się płat czworoboczny i ogoniasty. Płaty wątroby są możliwe do wyodrębnienia jedynie na powierzchni zewnętrznej wątroby. Ze względu na topografię naczyń krwionośnych i dróg żółciowych w wątrobie wyróżnia się 8 segmentów i jest to podział czynnościowy (chirurgiczny)2.
Hepatomegalia – definicja i rozpoznanie
Hepatomegalia, czyli powiększenie wątroby powyżej jej fizjologicznych rozmiarów, może być objawem klinicznym procesu chorobowego toczącego się tylko w tym narządzie, następstwem chorób ogólnoustrojowych przebiegających w wątrobie i innych narządach bądź objawem pojawiającym się wtórnie do procesów chorobowych rozwijających się poza wątrobą.
Wielkość wątroby zmienia się proporcjonalnie do wielkości ciała w trakcie procesu wzrastania. W 9 tygodniu życia płodowego narząd ten stanowi około 10% ciężaru ciała, podczas gdy u noworodka 4%, a u osoby dorosłej – 2% masy ciała. Ciężar wątroby ulega podwojeniu w 1 roku życia, potrojeniu pod koniec 3 roku życia, a u osoby dorosłej jest około 12-krotnie większy niż u noworodka i osiąga wagę mniej więcej 1300-1500 g u kobiet i 1500-1700 g u mężczyzn2,3.
Wielkość wątroby oceniamy w czasie badania przedmiotowego oraz na podstawie wykonanych badań obrazowych. Najczęściej stosowanym sposobem oceny wielkości wątroby podczas badania przedmiotowego jest badanie palpacyjne – obmacywanie dolnego brzegu wą...
