Immunoterapia w alergii na pokarmy – wybrane aspekty

dr n. med. Joanna Lange

Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr n. med. Joanna Lange

Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa

e-mail: joanna_lange@wp.pl

  • Immunoterapia alergenowa – możliwość przyczynowego leczenia chorób alergicznych zależnych od IgE
  • Zastosowanie immunoterapii alergenowo swoistej u pacjentów uczulonych na różne pokarmy – przegląd badań klinicznych
  • Omówienie najlepiej przebadanych metod immunoterapii alergenowej (doustnej, podjęzykowej i naskórkowej) wykorzystywanych w leczeniu alergii pokarmowej


Alergia pokarmowa stanowi szczególne wyzwanie we współczesnym świecie, ponieważ towarzyszący jej strach przed wystąpieniem reakcji zagrażających życiu wpływa na styl życia zarówno dzieci, jak i ich opiekunów. W ciągu ostatnich 20-30 lat obserwuje się gwałtowny wzrost liczby osób z zaburzoną tolerancją spożywanych pokarmów. Problem ten dotyka blisko 8% dzieci i aż 5-11% dorosłych1,2, aczkolwiek dane te mogą być niedoszacowane. Podstawowym postępowaniem terapeutycznym w udowodnionej alergii pokarmowej jest unikanie szkodliwych pokarmów i wydzielanie stref wolnych od alergenów. Niestety ma to negatywny wpływ na jakość życia chorego, który czuje się wykluczony z jego naturalnego środowiska3-5. Dodatkowo źle prowadzona dieta eliminacyjna przyczynia się do niedoborów żywieniowych, zaburzeń rozwoju dziecka oraz niewykształcenia naturalnej tolerancji. Warto w tym miejscu podkreślić, że większość dzieci z alergią pokarmową nabywa trwałej tolerancji (tab. 1) na mleko, jajko, pszenicę i soję. Czas ten jest zdecydowanie krótszy u pacjentów z alergią nieatopową. Istotny problem stanowi natomiast uczulenie na orzechy i owoce morza, które u 80-85% dzieci może się utrzymywać przez całe życie. Pewnym rozwiązaniem problemu może być wczesne (w 17-26 tygodniu życia) wprowadzanie m.in. orzechów ziemnych (badanie LEAP) oraz innych alergizujących pokarmów do diety niemowlęcia, chociaż implementacja takiego postępowania w szerszej społeczności może trwać długo i nie zawsze mieć wpływ na rozwój alergii, szczególnie w populacjach, w których częstość występowania alergii pokarmowej jest mała8,9.

Obiecującą metodą leczenia alergii pokarmowej jest indukcja tolerancji – jest ona szczególnie ważna u dzieci, które mają niewielkie szanse na „wyrośnięcie” z alergii. Metodę tę nazywa się immunoterapią alergenową (AIT – allergen immunotherapy).

Immunoterapia alergenowo swoista

Immunoterapia alergenowo swoista (SIT – specific immunotherapy), która jest stosowana przede wszystkim u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa i astmą oskrzelową, może być skuteczną formą terapii w przypadku uczulenia na pokarmy. AIT jako metoda t...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Immunoterapia doustna

W 1905 roku Finkelstein przeprowadził pierwsze próby odczulania na mleko, a w 1908 roku Schofield opisał pozytywny efekt odczulania na jajko [...]

Immunoterapia podjęzykowa

Immunoterapia podjęzykowa polega na aplikacji niewielkiej ilości alergenu w formie płynu lub tabletki. Kontakt z tolerogenną śluzówką jamy ustnej, która charakteryzuje [...]

Immunoterapia naskórkowa

Pierwsze doniesienie o zastosowaniu immunoterapii naskórkowej zostało opublikowane w 1921 roku i dotyczyło chorego na astmę uczulonego na sierść konia36. Kolejne [...]

Nowe metody immunoterapii

Trwają obecnie badania nad nowymi metodami immunoterapii, m.in. odczulaniem podskórnym pacjentów z alergią na orzechy ziemne czy ryby, w których wykorzystywane [...]

Podsumowanie

<<>>
Do góry