Okiem radiologa

Przygotowanie pacjenta i dokumentacji medycznej do badania obrazowego. Część 1: Badania ultrasonograficzne

lek. Katarzyna Czerwińska

Zakład Radiologii Pediatrycznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

lek. Katarzyna Czerwińska

Zakład Radiologii Pediatrycznej,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa

e-mail: kczerwinska3@wum.edu.pl

  • Skuteczność i bezpieczeństwo ultrasonografii u dzieci; zalety, wady i ograniczenia tej metody obrazowania
  • Przygotowanie dziecka do USG – wykonywanie badania na czczo, z treścią pokarmową w żołądku lub przy wypełnionym pęcherzu moczowym
  • Informacje potrzebne radiologowi. Poradnik dla lekarza kierującego pacjenta na badanie USG


Większość badań ultrasonograficznych (USG) nie wymaga żadnego przygotowania pacjenta. Najedzone noworodki i niemowlęta lepiej współpracują. Pełny żołądek ułatwia diagnostykę pylorostenozy. Badania układu moczowego i przezbrzuszne badania narządów miednicy mniejszej wykonujemy u pacjenta z wypełnionym pęcherzem moczowym, po napojeniu dziecka. Bycie na czczo zalecamy w przypadku diagnostyki chorób pęcherzyka i dróg żółciowych oraz wykonywania badań dopplerowskich naczyń jamy brzusznej. Ultrasonograficzne środki kontrastowe są zarejestrowane do stosowania u dzieci do sonocystografii mikcyjnej. Podanie dożylne następuje poza rejestracją. Środki te nie wymagają żadnego przygotowania pacjenta przed ich podaniem.

Zalety, wady i ograniczenia USG

Ultrasonografia to najczęściej wykonywane badanie obrazowe u dzieci. Liczne zalety tej metody – wśród których można m.in. wymienić: brak promieniowania jonizującego, brak specjalnego przygotowania pacjenta do badania, brak konieczności sedacji, wyjmowania dziecka z inkubatora czy nawet przemieszczania pacjenta, bo aparat USG można przywieźć do niego – sprawiają, że wielokrotnie jest to główne badanie, jakie wykonujemy u dzieci. USG pozwala zobrazować całe ciało człowieka, choć nie wszystkie badania możemy wykonać w każdej grupie wiekowej, a dla niektórych układów jest to badanie mocno orientacyjne.

Bardzo ważne jest zastosowanie USG u dzieci w stanach ostrych (tab. 1). U pacjentów w określonym wieku i z typowymi objawami diagnostykę przerostowego zwężenia odźwiernika czy wgłobienia jelitowego zaczynamy od USG i najczęściej kończymy na tym badaniu. Odgłobienie wgłobienia jelitowego krętniczo-kątniczego możemy wykonać wlewem soli fizjologicznej właśnie pod kontrolą USG. Alternatywą jest odgłobienie powietrzem pod kontrolą fluoroskopii, w której wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie.

Za pomocą USG możemy zróżnicować u dzieci przyczynę bólów brzucha w prawym dole biodrowym czy przyczynę tzw. ostrej moszny.

U dziecka z uwięźniętą przepukliną (pachwinową, pępkową) możemy za pomocą USG ocenić jej zawartość. Warto jednak pamiętać, że w badaniu tym widzimy przepuklinę dopiero, gdy znajduje się w niej zawartość, czyli wtedy, kiedy widać ją również gołym o...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zalety, wady i ograniczenia USG

Ultrasonografia to najczęściej wykonywane badanie obrazowe u dzieci. Liczne zalety tej metody – wśród których można m.in. wymienić: brak promieniowania jonizującego, [...]

Przygotowanie pacjenta do badania USG

Większość badań USG nie wymaga szczególnego przygotowania dziecka przed ich wykonaniem. Noworodki i niemowlęta zdecydowanie łatwiej się bada, gdy są najedzone [...]

Przygotowanie dokumentacji medycznej

W systemach komputerowych możemy wybrać badanie USG określonych okolic, części ciała lub poszczególnych narządów, niekiedy dość precyzyjnie, np.: USG przezciemiączkowe, USG [...]

Środki kontrastowe stosowane w ultrasonografii

Na świecie stosuje się kilka ultrasonograficznych środków kontrastowych. Jednak tylko jeden z nich niedawno został zarejestrowany przez European Medicines Agency do [...]

Podsumowanie

Ultrasonografia będąca badaniem łatwo dostępnym, przyjaznym pacjentowi i niewymagającym zastosowania promieniowania jonizującego jest bardzo często wykorzystywana jako pierwsze, a wielokrotnie też [...]

Do góry