BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Noworodek w ambulatorium
Diagnostyka skróconego wędzidełka języka w praktyce poradni laktacyjnej
lek. Elżbieta Szkudlarek
- Ocena jamy ustnej, zarówno jej anatomii, jak i funkcji, jako element badania lekarskiego
- Wpływ krótkiego wędzidełka języka na karmienie piersią i nie tylko – przegląd konsekwencji ankyloglosji
- Diagnostyka i leczenie ankyloglosji
Problemy z karmieniem piersią mogą mieć złożony charakter. Skrócone wędzidełko języka jest najczęstszą anatomiczną przyczyną zaburzeń mechanizmu ssania i trudności z pobieraniem przez dziecko pokarmu. Ograniczona wskutek skrócenia wędzidełka ruchomość języka wpływa negatywnie na wszystkie pełnione przez język funkcje, m.in.: na ssanie, połykanie, przesuwanie kęsa pokarmowego, artykulację, budowanie prawidłowego nosowego toru oddychania. Może to skutkować powstawaniem wad wymowy, zgryzu, a nawet wad postawy ciała. Skrócenie wędzidełka języka, które prowadzi do upośledzenia ruchomości języka i zaburzenia jego funkcji, nazywa się ankyloglosją (Q38.1 według ICD-10).
Biorąc pod uwagę, że karmienie piersią jest biologiczną normą, każda związana z nim trudność powinna skłonić nas do głębszej oceny mechanizmu pobierania pokarmu. Samo podanie butelki nie rozwiązuje problemu, lecz może go maskować, istotnie opóźniając proces diagnostyczno-terapeutyczny, powodować utrwalanie nieprawidłowych wzorców, a także prowadzić do ograniczenia lub zaprzestania karmienia piersią. Wczesna diagnostyka i leczenie ankyloglosji mają kluczowe znaczenie w zapobieganiu jej skutkom oraz wspomaganiu karmienia piersią. Ocena nie tylko anatomii, lecz także funkcji jamy ustnej podczas badania lekarskiego oraz znajomość objawów alarmujących pozwolą na szybkie skierowanie dziecka do specjalisty.
Budowa wędzidełka języka
Wędzidełko języka jest fałdem tkankowym łączącym dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej w środkowej płaszczyźnie ciała1. Zbudowane jest z luźnej tkanki łącznej z domieszką włókien kolagenowych typu I, III oraz elastyny, które nie są podatne na rozciąganie. Skrócone wędzidełko języka jest pozostałością embriologiczną, skutkiem zaburzenia prawidłowego przebiegu apoptozy tkanki sublingwalnej we wczesnych tygodniach ciąży, co prowadzi do niewystarczającego wyodrębnienia się języka z dna jamy ustnej. Wędzidełko może mieć zróżnicowaną budowę pod względem grubości (może to być cienka błonka lub być grube, mięsiste), sprężystości, wysokości wolnego brzegu oraz umiejscowienia przyczepów. Jest najczęściej stwierdzanym zaburzeniem struktur anatomicznych jamy ustnej (0,02-10,7%), 1,5-3 razy częściej dotyczy chłopców niż dziewcząt, może występować rodzinnie2.