Temat numeru

Współpraca lekarza pediatry w POZ z neurologiem w opiece nad pacjentem z padaczką
Część 1: Rozpoznanie i leczenie padaczki

lek. Kinga Szczepaniak1

prof. dr hab. n. med. Sergiusz Jóźwiak2

1Klinika Neurologii i Epileptologii, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie 
2Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie

Adres do korespondencji:

lek. Kinga Szczepaniak

Klinika Neurologii i Epileptologii,

Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”

al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa

e-mail: k.szczepaniak@ipczd.pl

  • Kryteria rozpoznania padaczki i omówienie wybranych zespołów padaczkowych
  • Zasady leczenia przeciwpadaczkowego u dzieci: charakterystyka wybranych leków przeciwpadaczkowych, możliwe działania niepożądane, zakończenie terapii
  • Przegląd niefarmakologicznych metod leczenia padaczki stosowanych w populacji pediatrycznej


Według szacunków World Health Organization około 50 mln ludzi na świecie żyje z padaczką, co czyni ją jednym z najpowszechniejszych problemów neurologicznych oraz istotnym obiektem zainteresowania w kontekście zdrowia publicznego. Zapadalność na padaczkę obserwowana jest w każdej grupie wiekowej, jednak największą odnotowuje się w grupie najmłodszych pacjentów i tych po 60 roku życia1. Różnorodność przyczyn oraz prezentacji klinicznych padaczki sprawia, że jej diagnostyka oraz dalsza opieka nad pacjentem są złożonym procesem, wymagającym często zaangażowania specjalistów różnych dziedzin medycyny.

W Polsce rozpoznanie padaczki dotyczy około 300 000 pacjentów, a w mniej więcej 2/3 przypadków ustalane jest ono przed 16 rokiem życia2. Świadomość problemu i prawidłowe decyzje lekarza pierwszego kontaktu są ważnymi elementami w drodze do postawienia właściwej diagnozy i szybkiego wdrożenia leczenia, które w przypadku pacjentów pediatrycznych może być kluczowe dla prawidłowego ich rozwoju i zapobiegania przedwczesnym zgonom w przebiegu powikłań padaczki, takich jak zespół nagłej nieoczekiwanej śmierci pacjentów z padaczką (SUDEP – sudden unexpected death in epilepsy), stan padaczkowy czy przypadkowe urazy.

W poniższym artykule chcemy omówić rolę lekarza pediatry na poszczególnych etapach opieki nad pacjentem z padaczką od momentu pojawienia się pierwszych objawów do czasu stabilizacji i prób odstawiania leczenia przeciwpadaczkowego.

Rozpoznanie

Zgodnie z definicją International League Against Epilepsy (ILAE) napad padaczkowy to przejściowe pojawienie się objawów przedmiotowych lub podmiotowych związanych z zaburzoną, nadmierną lub synchroniczną aktywnością neuronalną mózgu3. Taka nieprawidłowa aktywność bioelektryczna mózgu może przejawiać się w postaci napadów o zróżnicowanej morfologii i o różnym typie klinicznym. Dlatego pierwszym zadaniem lekarza jest ustalenie, czy objawy, z którymi zgłosił się pacjent, mają charakter napadów padaczkowych, oraz ich odróżnienie od zjawisk imitujących padaczkę. Najpowszechniejsze tego typu zjawiska zestawiono w tabeli 1.

Aby ustalić, czy opisywany przez pacjenta epizod miał charakter napadowy, konieczne jest dopytanie o:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leczenie

Leczenie padaczki jest procesem długotrwałym, jego celem jest wyeliminowanie napadów i umożliwienie pacjentowi codziennego funkcjonowania na poziomie podobnym do rówieśników bez [...]

Zakończenie leczenia przeciwpadaczkowego

Choć padaczka jest chorobą przewlekłą, nawet u 70% pacjentów można uzyskać ustąpienie napadów po postawieniu odpowiedniej diagnozy i wdrożeniu właściwego leczenia35. [...]

Napad padaczkowy – postępowanie doraźne

W praktyce lekarza pediatry może zdarzyć się sytuacja, w której u pacjenta hospitalizowanego na oddziale lub konsultowanego w gabinecie wystąpi napad [...]

Do góry