Bez tabu, czyli o seksualności i płciowości
Liszaj twardzinowy sromu u dziewcząt
dr n. med. Mirosława Kuchciak-Brancewicz
- Typowe dla obrazu liszaja twardzinowego sromu zmiany u dzieci
- Różnicowanie liszaja twardzinowego sromu z innymi schorzeniami dermatologicznymi i ogólnoustrojowymi
- Leczenie liszaja twardzinowego sromu u dziewcząt – wskazówki dla pediatrów
Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus) jest przewlekłą, postępującą chorobą o niejasnej etiologii, choć coraz częściej wskazuje się na podłoże immunologiczne. Zajmuje skórę i błony śluzowe, u dzieci najczęściej okolicę anogenitalną, zwłaszcza krocza, narządów moczowo-płciowych i okolicy odbytu1-7. W piśmiennictwie stosowane są też inne nazwy tej choroby, takie jak: liszaj twardzinowy i zanikowy (lichen sclerosus et atrophicus), liszaj biały (lichen albus), marskość sromu (kraurosis vulvae), white spot disease1-9.
Choroba ta może się pojawić w każdym wieku, nawet w okresie niemowlęcym, chociaż najczęściej występuje u dzieci około 5 roku życia2,5,6. Objawy podmiotowe liszaja twardzinowego nie są charakterystyczne, mogą występować w wielu innych schorzeniach. U młodych pacjentek choroba może być mylnie diagnozowana jako infekcja lub inna dermatoza, dlatego ważne jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia, aby zapobiec powikłaniom.
Choroba może się manifestować pieczeniem sromu, świądem, zaburzeniami w oddawaniu moczu i kału. Objawy liszaja twardzinowego mogą nasilać się okresowo lub być obecne ciągle. Te pierwsze niespecyficzne dolegliwości są powodem wizyt u pediatrów. Bezskuteczne leczenie może być prowadzone nawet kilka lat, a wyniki badań dodatkowych (ogólnego badania moczu i badania w kierunku owsicy) są z reguły ujemne – taki scenariusz jest najczęstszy. Wieloletni wywiad świądowy bez możliwości znalezienia ewidentnej przyczyny jest bardzo charakterystyczny dla liszaja twardzinowego. Przy skąpej manifestacji zmian makroskopowych, zwłaszcza w początkowej fazie choroby, postawienie diagnozy może nastręczać trudności. Ponieważ w pierwszym okresie rozwoju liszaja twardzinowego nie występują jeszcze typowe dla niego cechy, schorzenie nie jest rozpoznawane właściwie.