Dążymy do celu

Leczenie depresji psychotycznej – możliwości i wątpliwości

Dr n. med. Radosław Magierski

Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: Dr n. med. Radosław Magierski, Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Czechosłowacka 8/10, 92-216 Łódź, radoslaw.magierski@umed.lodz.pl

Niestety epizody depresji z objawami psychotycznymi są często błędnie diagnozowane, a co za tym idzie – niepoprawnie leczone (pisaliśmy o tym w poprzednim numerze „Psychiatrii po Dyplomie” – przyp. red.).

Wyniki badań klinicznych opublikowanych w ostatnich latach stały się podstawą do rekomendowania łącznego stosowania leczenia przeciwdepresyjnego i przeciwpsychotycznego jako terapii pierwszego wyboru w depresji psychotycznej w chorobie afektywnej jednobiegunowej na równi z decyzją o zastosowaniu elektrowstrząsów. Nie jest w pełni jasne, czy powyższe rekomendacje zapewnią podobną skuteczność leczenia u chorych z chorobą dwubiegunową.

Epizody depresji z objawami psychotycznymi (depresja psychotyczna, delusional or psychotic depression, psychotic major depression, PMD) należą do psychoz afektywnych. Objawy psychotyczne najczęściej występują w epizodach o znacznym nasileniu w przebiegu depresji w chorobie jednobiegunowej (ChAJ) i w depresji w chorobie dwubiegunowej (ChAD).[1] Równoczesne występowanie objawów depresyjnych oraz psychotycznych – urojeń lub omamów, a także lęku i spowolnienia, aż do zahamowania psychoruchowego i mutyzmu – wymaga wdrożenia intensywnego leczenia. Brak adekwatnej interwencji terapeutycznej może skutkować podjęciem próby samobójczej (niejednokrotnie samobójstwa rozszerzonego) lub zgonem w wyniku powikłań somatycznych – dekompensacji układu krążenia, powikłań zakrzepowych (u chorych w stuporze) lub wyniszczenia u chorego aktywnie unikającego przyjmowania płynów i posiłków (np. w zespole Cotarda). Niestety epizody depresji psychotycznej często pozostają nierozpoznane,[2] ale również rzadko są poprawnie leczone.[3]

W piśmiennictwie zamieszczono różne opcje terapeutyczne, które stosowano u chorych z depresją psychotyczną – począwszy od psychoterapii,[4] poprzez farmakoterapię,[5] aż do leczenia z użyciem elektrowstrząsów (EW).[6] Wydaje się, że włączenie lecz...

Niezależnie od istniejących wątpliwości, na podstawie danych z badań naukowych opracowano rekomendacje leczenia depresji psychotycznej (tab. 1).

Ogólne zasady leczenia i obszary trudne w leczeniu depresji psychotycznej

Podstawowymi kwestiami do rozstrzygnięcia w terapii chorego z epizodem depresji psychotycznej są bezpieczeństwo chorego i innych osób, wybór miejsca terapii, tryb przyjęcia do szpitala, czas trwania leczenia i sposób zapobiegania nawrotom. Treści ...

W konkretnych przypadkach zasadne jest pytanie o miejsce hospitalizacji i dostępność lekarzy innych specjalności czy szczególnych rozwiązań organizacyjnych, np. u osób w podeszłym wieku z wyniszczeniem zazwyczaj konieczne jest równoczesne prowadze...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ogólne zasady leczenia i obszary trudne w leczeniu depresji psychotycznej

Podstawowymi kwestiami do rozstrzygnięcia w terapii chorego z epizodem depresji psychotycznej są bezpieczeństwo chorego i innych osób, wybór miejsca terapii, tryb przyjęcia [...]

Monoterapia lekiem przeciwdepresyjnym

Zastosowanie leku przeciwdepresyjnego w monoterapii jest rekomendowane w dwóch standardach leczenia. Jego skuteczność wykazano w badaniach leków trójcyklicznych (trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, [...]

Monoterapia lekiem przeciwpsychotycznym

W opisach przypadków oraz pojedynczych badaniach retrospektywnych efektywności monoterapii LPP uzyskiwano sprzeczne dane. Nie są dostępne badania porównujące skuteczność dwóch grup [...]

Leczenie skojarzone lekami przeciwdepresyjnymi i przeciwpsychotycznymi

Terapia skojarzona wydaje się naturalnym, intuicyjnym i dość bezpiecznym rozwiązaniem. Odpowiednie dobranie leków ma szanse wyrównać nastrój i usunąć objawy psychotyczne, [...]

Terapia elektrowstrząsowa

Terapia z użyciem EW znajduje się w wielu rekomendacjach terapeutycznych na równi z farmakoterapią bądź nawet jako opcja pierwszego rzutu. Z [...]

Inne opcje lecznicze

Możliwości zastosowania psychoterapii w leczeniu chorych z epizodami psychotycznej depresji są wyraźnie mniejsze niż w przypadku klasycznych epizodów afektywnych o mniejszym [...]

Aktualne rekomendacje leczenia depresji psychotycznej

Dostępnych jest kilka wytycznych dotyczących leczenia depresji psychotycznej w przebiegu ChAJ opracowanych przez towarzystwa naukowe i inne podmioty naukowe (tab. 1).[22,23,29-37] [...]
Do góry