Obłęd udzielony (z fran. folie à deux) to stosunkowo rzadka postać zaburzeń urojeniowych. Zgodnie z aktualną klasyfikacją chorób ICD-10 indukowane zaburzenia urojeniowe to rozwijający się u danej osoby system urojeń, początkowo występujący u innej osoby przejawiającej zaburzenia klasyfikowane jako F20-F23. Osoby te łączy niezwykle bliski związek emocjonalny oraz pozostają one we względnej izolacji od otoczenia. Osoba, u której powstają zaburzenia, nie podzielała przekonań urojeniowych przed wejściem w kontakt z osobą indukującą ani też nie chorowała na zaburzenia F20-F23. W efekcie mamy do czynienia z osobami, które mają takie same objawy urojeniowe. Najczęściej zaburzenie dotyczy najbliższej rodziny, takich par jak rodzeństwo, rodzic-dziecko, małżeństwo. Zdecydowanie rzadziej zdarzają się przypadki udzielenia choroby więcej niż jednej osobie, np. w grupach emigrantów czy też członków sekt religijnych.

Trochę historii

Pierwsze wzmianki na temat indukowanego zaburzenia urojeniowego pojawiły się m.in. w pracach Lasègue’a, Falreta czy Charcota. W historycznych doniesieniach najczęściej paranoje miały charakter religijny, m.in. słynne przypadki opętania przez diabła 70 dziewcząt w żeńskim sierocińcu w Rzymie w 1555 roku, opętania sióstr urszulanek w Loudun w latach 1632-1639 czy też zbiorowego opętania sióstr elżbietanek w Louviers w XVII wieku.

Za pierwszy opis obłędu udzielonego uważa się publikację Wiliama Harveya z 1651 roku. Angielski lekarz opisał zaburzenia urojeniowe u sióstr bliźniaczek. W 1877 roku Lasègue i Falret nadali zaburzeniu nazwę folie à deux, termin upowszechnił się w Europie i do dziś jest używany we Francji.