Uruchomiliśmy nową wersję sklepu Podyplomie.pl! Wejdź i wypróbuj >
Praktyka kliniczna
Oblicza zaburzeń depresyjnych u kobiet
Dorota Szcześniak
Prof. dr hab. med. Joanna Rymaszewska
W świetle danych epidemiologicznych konsekwentnie podkreślających większe rozpowszechnienie zaburzeń nastroju o charakterze depresyjnym u kobiet etiologia różnic między płciami w przebiegu oraz obrazie klinicznym depresji była i jest obszarem zainteresowań badaczy na całym świecie. Artykuł stanowi syntezę wybranych czynników biologicznych oraz psychospołecznych opisujących podłoże depresji u kobiet.
Polityka płci w podejściu do zdrowia psychicznego
W ciągu ostatniej dekady zainteresowanie tematem płci rozbrzmiało na nowo zarówno w dyskursie społecznym, jak i naukowym. Zdaniem Vetulaniego wnikliwie opisującego różnice pomiędzy mózgiem męskim i żeńskim w monografii pt. „Psychiatria na obcasach” dyskusja na temat gender, która obecnie toczy się w mediach, jest równie śmieszna, jak niebezpieczna. Jednocześnie autor przypomina, że w istocie naukowe początki dotyczące etiologii różnic między płciami także w sferze psychicznej miały swoje miejsce kilkadziesiąt lat temu.[1]
Oficjalnie polityka płci w podejściu do zdrowia psychicznego rozpoczęła się w 2002 roku, kiedy dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia wydał pierwsze oświadczenie podkreślające wagę problemu płci, uwypuklając zaangażowanie organizacji w promowaniu równości płci w systemie ochrony zdrowia. Podejście uwzględniające płeć w polityce zdrowotnej opiera się na uznaniu różnic pomiędzy kobietami i mężczyznami.[2] W praktyce klinicznej oraz empirycznej oznacza to próbę zidentyfikowania wskazówek opisujących wpływ płci na wiele aspektów psychopatologii, takich jak częstość występowania niektórych chorób, kliniczna ekspresja ich objawów, przebieg, czynniki ryzyka, aspekty behawioralne związane z szukaniem pomocy czy odpowiedzią na leczenie. Włączenie perspektywy płci do rozumienia zdrowia psychicznego oznacza, że brane są pod uwagę różne potrzeby kobiet i mężczyzn, czego ostatecznym celem jest osiągnięcie równości płci. Punktem wyjścia jest uwzględnienie roli czynników psychospołecznych, kulturowych i biologicznych oraz ich wzajemnych interakcji wpływających na zdrowie psychiczne człowieka.
W literaturze przedmiotu wskazuje się obecność wyraźnych różnic między płciami w zakresie występowania niektórych zespołów psychopatologicznych. Celem niniejszego artykułu jest próba przybliżenia związku pomiędzy płcią żeńską a depresją, uwzględniając podejście biopsychospołeczne w rozumieniu psychopatologii człowieka.
Różnice międzypłciowe w depresji
Badania epidemiologiczne podkreślają dwukrotnie wyższy wskaźnik zachorowalności na depresję u kobiet w porównaniu z mężczyznami, bez względu na rasę czy pochodzenie.[3] W praktyce oznacza to, że jedna na osiem kobiet w ciągu swojego życia doświadc...