BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Soma a psyche
Zaburzenia obrazu ciała a struktura osobowości u osób z anoreksją i bulimią psychiczną
Dr hab. Bernadetta Izydorczyk
Anoreksja i bulimia psychiczna to typy zaburzeń psychosomatycznych, w których zniekształcenia w obrazie własnego ciała stanowią niezbędny element do uwzględnienia w leczeniu przedstawianych typów zaburzeń odżywiania. Efektywna i jak najszybsza w czasie redukcja wyniszczających ciało zachowań, skupionych obsesyjnie na jedzeniu i aktywności fizycznej, to jeden z naczelnych celów procesu leczenia. Podjęta na początku psychoterapia winna być dostosowana do poziomu struktury osobowości oraz specyficznych dla niego emocjonalnych, poznawczych i społecznych wskaźników zaburzeń obrazu ciała.
Zaburzenia obrazu ciała w anoreksji i bulimii – czym są?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy w ostatnich latach mamy do czynienia ze wzrostem zachorowań na anoreksję i bulimię psychiczną, czy z ich „epidemią”. Anoreksja i bulimia psychiczna stają się coraz powszechniejszym typem zaburzeń rozpoznawanym w populacji polskiej, szczególnie dziewcząt i młodych kobiet.[1-4] Choroby te skutkują poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi polegającymi szczególnie silnie na stosowaniu różnorodnych wyniszczających ciało zachowań.[1,4,5,7-10] Dotyczą one zarówno stosunku do jedzenia i odżywiania się, jak i stosunku danej osoby do stosowania uprawianej wszelakiej aktywności fizycznej. W każdym przypadku chodzi o autodestruktywny charakter działań zmierzających do wyniszczenia ciała, bo działania te podlegają emocjonalno-poznawczym zniekształceniom jego obrazu oraz pragnieniom zrealizowania niezgodnego z BMI, za to często stymulowanego presją społeczną, wzorca wychudzonej sylwetki. Wśród chorych osób dominują dziewczęta i młode kobiety, których osobowość, mimo że już zwykle ukształtowana, na poziomie osoby dorosłej podlega nadal zmianom oraz w sposób znaczący ulega współczesnym wpływom socjokulturowym, promującym raczej nadmierną szczupłość w standardach ideału i sylwetki ciała.
Wśród istotnych czynników predysponujących do wystąpienia anoreksji czy bulimii psychicznej znajdują się zaburzenia doświadczania własnego ciała. Uogólniając całe spektrum różnorodnych definicji obrazu ciała, możemy powiedzieć, że zaburzenia jego obrazu obejmują wyobrażenia, myśli i odczuwane emocje osoby, budzące nieakceptację i niezadowolenie z własnego ciała.[4,7-11] Negatywny stosunek opiera się na niskiej samoocenie i nieakceptacji, co skutkuje podejmowaniem różnorodnych wyniszczających zachowań dotyczących restrykcyjnego stosunku do jedzenia i aktywności fizycznej czy kompulsywnego stosowania środków przeczyszczających.