Dążymy do celu

Możliwości skutecznej farmakoterapii depresji – co lekarz ma do dyspozycji

Dr n. med. Anna Mosiołek

Klinika Psychiatryczna Wydziału Nauki o Zdrowiu WUM, Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza

Adres do korespondencji: Dr Anna Mosiołek, Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza, ul. Partyzantów 2/4, 05-802 Pruszków, tel. 22 758 63 71, faks 22 758 75 70, e-mail: anna.mosiolek@tworki.com.pl

Wcześnie rozpoznana i leczona depresja jest w znacznym stopniu uleczalna, jednak każdy epizod choroby i każdy pacjent jest inny, dlatego też podejmowane działania będą różne. Kosztowne badania kliniczne i skomplikowana procedura rejestracyjna powodują natomiast, że zapewne długo poczekamy na nowe leki przeciwdepresyjne.

Od kilkunastu lat niemal we wszystkich krajach Europy obserwuje się wyraźny i szybki wzrost liczby hospitalizacji z powodu depresji. Roczna chorobowość jest szacowana na poziomie 3 proc., co oznacza, że ok. 100 mln osób na kuli ziemskiej przejawia w tym czasie kliniczne objawy tego zaburzenia i wymaga leczenia psychiatrycznego. Uważa się, że w krajach Europy Zachodniej wskaźnik ten wynosi 4 proc. dla całej populacji, zaś dla osób, które osiągnęły wiek ryzyka – 10 proc. Ryzyko zachorowania w ciągu życia waha się od 10 do 25 proc. dla kobiet i od 5 do 12 proc. dla mężczyzn.[1-4]

Na zaburzenia depresyjne cierpi 15 proc. osób zgłaszających się z powodu różnych dolegliwości do lekarza. Szacuje się, że do 2020 roku mogą stanowić drugą przyczynę niepełnosprawności na świecie.

Niestety za wzrostem zachorowania na zaburzenia afektywne nie idzie zwiększenie możliwości terapeutycznych. W ostatnim okresie pojawiło się niewiele nowych leków przeciwdepresyjnych, a z metod pozafarmakologicznych ciągle czekamy na rejestrację przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (transcranial magnetic stimulation – TMS) zatwierdzonej przez FDA do leczenia depresji już w 2006 roku. Coraz częściej pojawiają się również doniesienia o stosowaniu w przypadkach depresji lekoopornej metod neurochirurgicznych oraz stymulacji nerwu błędnego.

Przyczyny depresji

Na depresję cierpi ok. 10 proc. populacji. Jednym z czynników ryzyka jest stres: śmierć kogoś bliskiego, zła sytuacja materialna, utrata pracy, co ma niewątpliwie konsekwencje we wzroście zachorowań oraz wzroście liczby osób ze stanami depresyjno-lękowymi. Częściej też jako praktycy spotykamy się z postaciami atypowymi depresji. Wykazano, że jej rozpowszechnienie jest stosunkowo duże i wynosi 0,7-4 proc. Kryteria depresji atypowej zaproponowali badacze z Uniwersytetu w Columbii, podając pięć podstawowych objawów:

  • reaktywność nastroju,
  • znamienny przyrost masy ciała lub wzmożony apetyt,
  • nadmierna senność,
  • uczucie ociężałości kończyn,
  • wrażliwość na odrzucenie.

Depresja z objawami atypowymi pozostaje często nierozpoznawana, a konsekwencją niewdrożenia leczenia może być znaczne upośledzenie funkcjonowania społecznego i zawodowego. U osób z „odwróconymi objawami wegetatywnymi” stwierdza się ponadto większą...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leczenie zaburzeń depresyjnych

Leczenie zaburzeń depresyjnych powinno być traktowane holistycznie i uwzględniać zarówno metody biologiczne, do których zaliczamy farmakoterapię, jak i interwencje psychologiczne oraz [...]

Podsumowanie

1. Wcześnie rozpoznana i leczona depresja jest chorobą uleczalną w 75-80 proc., jednak w przypadku zbyt późnego włączenia terapii lub zbyt [...]
Do góry