Prawidłowe rozpoznanie

Gdzie zaczyna się depresja poporodowa – trudności diagnostyczne i terapeutyczne

Dr n. med. Anna Mosiołek

                           

            

Klinika Psychiatryczna Wydziału Nauki o Zdrowiu WUM, Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza

Adres do korespondencji: Dr n. med. Anna Mosiołek, Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza, ul. Partyzantów 2/4, 05-802 Pruszków, tel. 22 758 63 71, faks 22 758 75 70, e-mail: manitka@tlen.pl

Do worka depresji poporodowej wrzucany jest smutek poporodowy, epizody ciężkie, a część autorów zalicza psychozę poporodową do poporodowych zaburzeń nastroju. Rozpowszechnienie tych zaburzeń jest duże. Smutek poporodowy dotyka do 85 proc. kobiet, u 7-20 proc. przechodzi w epizod depresji umiarkowanej lub ciężkiej. W takich sytuacjach zarówno kobieta, jak i lekarz stają przed dylematem, kiedy stosować interwencje niefarmakologiczne, kiedy niezbędna jest farmakoterapia, co z karmieniem piersią i czy oraz kiedy należy rozważać hospitalizację. Ponieważ kobieta w depresji poporodowej jest w ścisłej relacji z dzieckiem, to decyzje, które są podejmowane, w takim samym stopniu mogą dotyczyć jego, jak i pacjentki.

Pomimo wejścia w życie aktów prawnych regulujących opiekę nad kobietą po porodzie, w tym rozporządzenia, w którym nałożony jest obowiązek oceny stanu psychicznego, rozpoznawanie i leczenie poporodowych zaburzeń nastroju nadal jest zbyt rzadkie. Trudności nastręcza rozgraniczenie, kiedy kończy się smutek poporodowy, a zaczyna depresja poporodowa, oraz kiedy konieczne jest leczenie farmakologiczne. Zarówno kobiety z depresją poporodową, jak i część lekarzy odracza moment włączenia leczenia z powodu obawy o wpływ farmakoterapii na funkcjonowanie w roli matki oraz możliwość karmienia dziecka piersią. Poniższy artykuł będzie próbą odpowiedzi na pytania, jak i kiedy diagnozować oraz kiedy podejmować interwencje.

Depresja poporodowa a smutek

Na poporodowe zaburzenia nastroju można spojrzeć tylko w kontekście depresji poporodowej, jednak żeby odróżnić ją od smutku poporodowego, warto przybliżyć ten ostatni. Smutek poporodowy, tzw. baby blues, jest zazwyczaj przemijającym samoistnie stanem zaburzeń nastroju pojawiającym się krótko po porodzie. Najczęściej występuje w 3.-5. dobie po urodzeniu dziecka, ustępuje w ciągu 2-3 tygodni i jest traktowany jako drugie co do częstości powikłanie położnicze. Według różnych badań smutek poporodowy może dotyczyć nawet 80-85 proc. kobiet.[1] Wśród przyczyn wystąpienia smutku poporodowego wyróżnia się przede wszystkim występujące w tym okresie wahania hormonalne, gwałtowny spadek poziomu β-endorfiny, co również może zwiększać podatność na smutek poporodowy.[2] Obniżone stężenie cholesterolu w okresie popołogowym także korelowało z nasileniem objawów depresyjnych.[3]

Objawem dominującym jest smutek, drażliwość, płaczliwość, niepokój, często pojawiają się wahania nastroju, czasami nadmierna ekscytacja, gadatliwość, trudności z koncentracją i zapamiętywaniem dużych ilości informacji. W leczeniu smutku poporodowe...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Depresja poporodowa a smutek

Na poporodowe zaburzenia nastroju można spojrzeć tylko w kontekście depresji poporodowej, jednak żeby odróżnić ją od smutku poporodowego, warto przybliżyć ten [...]

Etiologia depresji poporodowej

Etiologia depresji poporodowej może mieć różnoraki charakter. Najczęściej wyróżnia się wśród czynników mających wpływ na jej wystąpienie aspekt biologiczno-medyczny, adaptacyjny, społeczno-demograficzny [...]

Diagnostyka depresji poporodowej

Występowanie w okresie poporodowym przedłużającego się smutku poporodowego, hipomanii poporodowej lub dużych wahań nastroju wskazuje na konieczność pogłębienia diagnostyki w kierunku [...]

Postępowanie w depresji poporodowej

W przypadku rozpoznania depresji poporodowej przede wszystkim należy przeprowadzić rozpoznanie różnicowe w kierunku epizodu depresyjnego w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD). [...]

Konsekwencje depresji poporodowej

Oprócz najbardziej dramatycznych konsekwencji depresji poporodowej, jakimi są samobójstwo lub dzieciobójstwo, może ona mieć także odległe skutki dla całego systemu rodzinnego. [...]

Podsumowanie

Rozważając interwencje w depresji poporodowej, musimy brać pod uwagę nie tylko zdrowie kobiety, lecz również to, w jaki sposób leczenie wpłynie [...]

Do góry