Soma a psyche

Opieka psychiatryczna nad pacjentem bariatrycznym

Prof. dr hab. med. Irena Krupka-Matuszczyk1
Dr n. med. Jakub Paliga2

1Śląska Wyższa Szkoła Medyczna w Katowicach

2Górnośląskie Centrum Medyczne, Szpital Kliniczny nr 7 w Katowicach

Adres do korespondencji: Prof. dr hab. med. Irena Krupka-Matuszczyk, Śląska Wyższa Szkoła Medyczna, ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowice, e-mail: irena@matuszczyk.pl

Otyłość olbrzymia jest przewlekłym wieloczynnikowym zespołem prowadzącym do zmian morfologicznych i metabolicznych, który zwiększa ryzyko przedwczesnego zgonu. Chirurgia bariatryczna jest obecnie najpotężniejszym i skutecznym narzędziem w leczeniu otyłości olbrzymiej. Głównymi celami leczenia operacyjnego są redukcja masy ciała (efekt bariatryczny) i kontrola chorób towarzyszących otyłości, zwłaszcza cukrzycy typu 2 (efekt metaboliczny). Otyłość olbrzymia wiąże się także z wtórnymi problemami emocjonalnymi oraz zaburzeniami psychicznymi.

Częstość otyłości w światowej populacji podwoiła się od 1980 roku. Według danych WHO otyłość jest piątą przyczyną zgonów na świecie. Jako strategię jej zwalczania w dalszym ciągu wiele zaleceń dietetycznych promuje redukcję całkowitego spożycia tłuszczów. Skuteczność leczenia dietą i zwiększonym wysiłkiem fizycznym wynosi zaledwie 2 proc.[1,2] Nadwaga i otyłość to problemy, które dotyczą nawet połowy dorosłych Polaków. Na razie nie dysponujemy lekiem, który mógłby pomóc pacjentom z otyłością olbrzymią – najcięższym stopniem otyłości, gdy indeks masy ciała (body mass index – BMI ) jest powyżej 40 kg/m2. Otyłość olbrzymia to wieloczynnikowy zespół zmian morfologicznych i metabolicznych zwiększający ryzyko przedwczesnej śmierci. Dotyczy ok. 300 tys. Polaków. Prowadzi do wtórnych problemów emocjonalnych, niepełnosprawności ruchowej i iątą przyczyną zgonów na świecie. Jako strategię jej zwalczania w dalszym ciągu wiele zaleceń dietetycznych promuje redukcję całkowitego spożycia tłuszczów. Skuteczność leczenia dietą i zwiększonym wysiłkiem fizycznym wynosi zaledwie 2 proc.[1,2] Nadwaga i otyłość to problemy, które dotyczą nawet połowy dorosłych Polaków. Na razie nie dysponujemy lekiem, który mógłby pomóc pacjentom z otyłością olbrzymią – najcięższym stopniem otyłości, gdy indeks masy ciała (body mass index – BMI ) jest powyżej 40 kg/m2. Otyłość olbrzymia to wieloczynnikowy zespół zmian morfologicznych i metabolicznych zwiększający ryzyko przedwczesnej śmierci. Dotyczy ok. 300 tys. Polaków. Prowadzi do wtórnych problemów emocjonalnych, niepełnosprawności ruchowej i społecznej niesamodzielności.

Badanie LIPIDOGRAM pokazuje, że otyłość olbrzymia istotnie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.[3] Statystyki wskazują, że co trzecia osoba, której BMI przekracza 40 kg/m2, umiera w ciągu 10 lat – wielu chorych dlatego, że lekarz nie powiedział im, że istnieje skuteczna metoda leczenia ich schorzenia. „Lancet” (2016) opublikował zbiorczą analizę 1698 badań obserwacyjnych z udziałem 19 mln uczestników dotyczącą oceny indeksu masy ciała w latach 1975-2014. W analizowanym czasie średnia wartość BMI skorygowana o wiek wzrosła z 21,7 kg/m2 do 24,2 kg/m2 u mężczyzn i z 22,1 kg/m2 do 24,4 kg/m2 u kobiet.[4]

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Chirurgia bariatryczna

Pomysł leczenia otyłości sposobami chirurgicznymi zrodził się w latach 50. XX wieku w następstwie obserwacji chorych po rozległych resekcjach jelita i [...]

Zespół specjalistów opiekujących się chorym bariatrycznym

Ta grupa złożona ze specjalistów zajmujących się zdrowiem fizycznym i psychicznym podczas pracy z pacjentem poddającym się operacyjnemu leczeniu otyłości ma [...]

Zaburzenia psychiczne u osób z otyłością

Obserwowana jest korelacja pomiędzy chorobami psychicznymi (także ich farmakoterapią) a występowaniem zespołu metabolicznego z otyłością i cukrzycą. Badania wskazują, że 20-60 [...]

Psychiatra/psycholog a cele oceny przedoperacyjnej

Ważnymi czynnikami pozwalającymi na sukces zabiegu bariatrycznego są poznanie powodów poddania się operacji i oczekiwań pacjenta oraz wiedza, do jakich zmian [...]

Cele opieki przed- i pooperacyjnej

Czas przygotowania do zabiegu nie powinien być krótszy niż trzy miesiące – optymalnie 6-12 miesięcy. Pacjent ma obowiązek odbyć trzy wizyty [...]

Ocena przedoperacyjna i przygotowanie do operacji bariatrycznej

Cele oceny przedoperacyjnej oraz przygotowanie do operacji wymagają od zespołu terapeutycznego poinformowania o korzyściach zabiegu, szczegółowej informacji o ryzyku i powikłaniach, [...]

Grupa wsparcia

Lepsze wyniki w zakresie redukcji masy ciała oraz remisji chorób współistniejących chorzy uzyskują, korzystając z pomocy grupy wsparcia i stowarzyszeń pacjentów [...]

Podsumowanie

Chirurgia bariatryczna jest obecnie najpotężniejszym i skutecznym narzędziem w leczeniu otyłości olbrzymiej. Głównymi celami leczenia operacyjnego są redukcja masy ciała (efekt [...]

Do góry