Dla pacjenta

Czym są zaburzenia tożsamości płciowej?

Dr n. med. Izabela Niedźwiedzka

I Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

Podstawą zaburzeń jest przeżywana niezgodność między psychicznym odczuwaniem własnej płci a biologiczną budową ciała. Charakterystyczne dla tego zaburzenia jest stałe pragnienie bycia osobą płci przeciwnej do własnej i uzyskania aprobaty jako przedstawiciel tejże. Towarzyszy temu niezadowolenie z własnych biologicznych cech płciowych, poczucie ich nieprawidłowości oraz chęć poddania się terapii i zabiegom w celu fizycznego upodobnienia się do płci preferowanej.

Jak częsty jest to problem?

Transseksualizm nie jest częstym zjawiskiem, jego rozpowszechnienie szacuje się na 0,001 do 0,002 proc. ogólnej populacji. Trzykrotnie częściej dotyczy zmiany płci z męskiej na żeńską. Odwrotny kierunek zmiany płci występuje w Polsce, gdzie sześć razy więcej kobiet chce zostać mężczyznami niż na odwrót.

Kiedy zaczynają się ujawniać zaburzenia tożsamości płciowej?

Tożsamość płciowa rozwija się stopniowo u dziecka między 2. a 3. r.ż., w wieku 7 lat większość dzieci potrafi w pełni określać swoją przynależność płciową. Brak aprobaty własnej cielesności może przejawiać się już na etapie wczesnego dzieciństwa, w wieku przedszkolnym. Z reguły ujawnia się jako notorycznie powtarzane pragnienia przemiany i bycia dziewczynką lub chłopcem, wybieranie rodzajów aktywności typowych dla płci przeciwnej, przebieranie się w ubrania niezgodne z przyjętymi standardami dla danej płci. Pragnienia zmiany płci początkowo nie są w pełni uświadamiane, z czasem zaczynają być niekiedy przesadnie eksponowane przez makijaż, ubiór, zachowania typowe dla płci przeciwnej, inną modulację głosu, używanie typowego dla płci przeciwnej imienia i odpowiednich form gramatycznych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jak częsty jest to problem?

Transseksualizm nie jest częstym zjawiskiem, jego rozpowszechnienie szacuje się na 0,001 do 0,002 proc. ogólnej populacji. Trzykrotnie częściej dotyczy zmiany płci [...]

Jak pacjent może rozpoznać, że jest to również jego problem?

Zdarza się, że odczuwany brak spójności między własnym wyglądem a odczuwaną identyfikacją płciową bywa niezrozumiały, odbierany jako „nienormalny”, odrzucany i skrywany [...]

Czy to może być problem przemijający?

W okresie dzieciństwa dzieci niejednokrotnie wyrażają życzenie bycia osobą płci przeciwnej, szukają sposobów aktywności charakterystycznych dla płci odmiennej. Ocenia się, że [...]

Czy konieczne jest leczenie, terapia?

W przypadku transseksualizmu podjęcie leczenia wynika zawsze z potrzeby pacjenta, wyznaczanej nasileniem przeżywanego cierpienia, dyskomfortu, stopnia niezgody na funkcjonowanie w roli [...]

W jaki sposób pacjent może sobie pomóc?

Najwłaściwszym postępowaniem jest podjęcie psychoterapii, skorzystanie z konsultacji psychologa, seksuologa zajmujących się zaburzeniami tożsamości płciowej. Ułatwi to właściwe zidentyfikowanie własnych potrzeb [...]

Co może zrobić rodzina pacjenta?

Ujawnienie zaburzeń tożsamości płciowej i podjęcie terapii zmierzającej do zmiany płci nierzadko jest szokiem dla rodziny i otoczenia pacjenta. Relacje w [...]
Do góry