BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Wyzwania psychiatrii
Zaburzenia psychiczne w niepełnosprawności intelektualnej
dr n. med. Krzysztof Krysta
- Charakterystyka zaburzeń psychicznych w różnych grupach wiekowych
- Terapia psychiatryczna w sytuacji współistnienia zaburzeń psychicznych i niepełnosprawności intelektualnej
- Doświadczenia psychiatrii sądowej
- Zmiany, które muszą zajść w modelu opieki nad pacjentami z niepełnosprawnością intelektualną
Dane dotyczące częstości współwystępowania niepełnosprawności intelektualnej i innych zaburzeń psychicznych podawane przez różne źródła różnią się znacznie ze względu na różnice w metodologii badawczej, stosowanie odmiennych kryteriów diagnostycznych i strategii terapeutycznych. Problem ten dotyczy osób w poszczególnych grupach wiekowych: w dzieciństwie, okresie dojrzewania, dorosłości i starości.
Współistnienie zaburzeń psychicznych u osób niepełnosprawnych intelektualnie w różnych grupach wiekowych
Dzieciństwo
U dzieci niepełnosprawnych intelektualnie występuje zwiększone ryzyko współistnienia zaburzeń psychicznych i neurologicznych. Oeseburg i wsp. (2011) oceniają, że najczęściej występujące przewlekłe schorzenia w tej grupie to: padaczka, porażenie mózgowe, zaburzenia lękowe, zaburzenia opozycyjno-buntownicze i autyzm oraz zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne1. Jedną z najczęstszych chorób współistniejących w tej grupie dzieci jest ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi), które występuje nawet trzykrotnie częściej niż w grupie dzieci rozwijających się prawidłowo w wieku 5-8 lat2. Według innych badań jedna piąta przypadków ADHD u dzieci może również współistnieć z niepełnosprawnością intelektualną. Objawy ADHD w tej grupie dzieci mogą być mniej podatne na leczenie, które też może się wiązać z większym nasileniem działań niepożądanych3.
Okres dojrzewania
Chociaż w populacji ogólnej obserwuje się wzrost częstości występowania zaburzeń psychicznych w okresie dojrzewania, wciąż niewiele jest wiadomo na temat problemów dotyczących zdrowia psychicznego w okresie pomiędzy dzieciństwem a dojrzewaniem u młodych osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu łagodnym i umiarkowanym. Według Gothelfa i in. (2008) młodzież ta ma wysoki wskaźnik zachorowań na współistniejące zaburzenia psychiatryczne, które często są niewłaściwie leczone4. Nastoletnie dzieci z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną wykazują wyższy wskaźnik zaburzeń uwagi oraz objawy nadpobudliwości i impulsywności w porównaniu z osobami dotkniętymi tylko niepełnosprawnością intelektualną.
Wiek dorosły
Szereg zaburzeń psychicznych towarzyszy niepełnosprawności intelektualnej u osób dorosłych i szacuje się, że częstość ich współwystępowania jest trzy lub cztery razy większa niż w populacji ogólnej. W 1991 r. Campbell i Malone oszacowali, że częst...