W 2018 r. Sarris i wsp. opublikowali obszerną pracę poświęconą suplementacji związków ziołowych stosowanych w leczeniu szerokiego zakresu zaburzeń psychicznych, w tym depresji, lęku, a także m.in. zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zaburzeń somatoformicznych, choroby afektywnej dwubiegunowej, różnego rodzaju fobii czy nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Autorzy poddali krytycznej analizie dane naukowe pochodzące z badań klinicznych dotyczących 24 preparatów ziołowych. Wyniki przeprowadzonej analizy dostarczyły dowodów świadczących o skuteczności zastosowania Piper methysticum (Kava), Passiflora spp. (męczennica cielista) i Galphimia glauca (galphimia) w leczeniu zaburzeń lękowych oraz Hypericum perforatum (dziurawiec zwyczajny) i Crocus sativus (szafran) w leczeniu objawów depresji klinicznej. Ponadto wstępne wyniki wskazały, że również inne związki pochodzenia roślinnego mogą okazać się skuteczne w terapii zaburzeń depresyjnych (np. te pozyskiwane z kurkumy – Curcuma longa), zaburzeń afektywnych (np. te uzyskiwane z ashwagandhy – Withania somnifera) oraz w leczeniu wspomagającym schizofrenii (przydatny okazał się np. miłorząb dwuklapowy – Ginkgo biloba)¹.

Crocus sativus (szafran)

Szafran był używany do poprawy nastroju w tradycyjnej medycynie perskiej, głównie z uwagi na fakt, że zawiera on od ok. 40 do 50 aktywnych związków, w tym krocynę (30%), pikrokrocynę (5-15%), a także inne związki lotne, takie jak safranal. Działanie przeciwdepresyjne jest przypisywane głównie krocynie i safranalowi; krocyna hamuje wychwyt zwrotny dopaminy i noradrenaliny, podczas gdy safranal działa jako inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny. Warto dodać, że szafran wykazuje również działanie przeciwzapalne i immunoregulatorowe.

• Metaanaliza przeprowadzona w Iranie, obejmująca badania kliniczne oceniające wpływ działania szafranu na objawy depresyjne u pacjentów z ciężką depresją, wskazała, że jego zastosowanie jest skuteczniejsze niż placebo w leczeniu objawów depresji. Co ciekawe, zdaniem autorów wyniki tej analizy nie wykazały znaczącej różnicy pomiędzy suplementacją szafranem a stosowaniem leków przeciwdepresyjnych, co sugerowałoby, że obie metody leczenia cechowała podobna skuteczność w zmniejszaniu objawów choroby².
• Trwająca 12 tygodni suplementacja szafranem w dawce 50 mg dziennie skutecznie poprawiała nastrój, a także zmniejszała odczuwanie objawów lękowych w porównaniu z placebo³.