Cieszę się bardzo, że na łamach „Psychiatrii po Dyplomie” mogę podzielić się z Czytelnikami refleksją na temat tego, co pozytywnie zdziwiło mnie we współczesnej psychiatrii. Wracam myślą do koncepcji zdrowienia, promowanej od wielu lat nie tylko przez byłych pacjentów, lecz także przez klinicystów i badaczy.

Zdrowienie (recovery), pomimo zdawałoby się oczywistego znaczenia, jest w kontekście zdrowia psychicznego zjawiskiem złożonym. Najkrócej rzecz ujmując, postrzega się je z dwóch perspektyw – ekspertów z wykształcenia i ekspertów z doświadczenia. W perspektywie medycznej oznacza bowiem remisję objawową oraz sprawne funkcjonowanie społeczne. W optyce osób chorujących psychicznie obejmuje głęboko osobiste, subiektywne i duchowe przeżycia prowadzące do odzyskania samodzielności i smakowania życia mimo ograniczeń powodowanych przez chorobę. Co więcej, zdrowienie oznacza dla nich zmierzenie się ze stygmatyzacją i społecznym wykluczeniem, które często są konsekwencją nadania etykiety chorych psychicznie.

W tym miejscu warto przypomnieć, że z pojęciem choroby psychicznej od wieków wiąże się najwięcej uprzedzeń, stereotypów i lęków społecznych, symbolicznego i faktycznego wykluczenia ze świata zdrowych oraz usankcjonowanego prawnie ograniczenia prawa do wolności. W świadomości społecznej pokutuje pogląd, że osoby chorujące psychicznie są niebezpieczne i wymagają izolacji, dominuje przekonanie o ich bezradności i inercji, cechach skutkujących brakiem perspektyw życiowych^1,2. Słysząc diagnozę zaburzeń psychicznych, wiele osób czuje, że stanowi ona wyrok, który nie tylko pozbawia je nadziei ozdrowienia, lecz także zatrzaskuje przed nimi drzwi wiodące do spełnienia się w życiu.