Pozytywne zdziwienie w psychiatrii
Wiosna pełna energii – moc psychobiotyków w walce ze zmęczeniem
i przywracaniu radości życia
dr n. biomed. Joanna Michalina Jurek
Nadejście wiosny, gdy wszystko budzi się do życia, to idealny moment, by przyjrzeć się temu, co jemy, oraz zastanowić się, jak codzienne wybory w tym zakresie wpływają na nasze samopoczucie. Jako badaczka i ekspertka w dziedzinie immunożywienia i nutripsychiatrii od lat badam wpływ diety na zdrowie psychiczne i muszę przyznać: odkrycia dotyczące psychobiotyków całkowicie zmieniły moje podejście do terapii.
Psychobiotyki – nauka, która zaskakuje
Psychobiotyki to stosunkowo niedawno wyodrębniona grupa probiotyków, której oddziaływanie poprzez mikroflorę jelitową zostało powiązane z wieloma korzyściami dla funkcjonowania układu nerwowego. Liczne odkrycia z ostatnich lat dotyczące ich właściwości spowodowały, że definicja psychobiotyków została rozszerzona – obecnie uwzględnia nie tylko żywe mikroorganizmy, lecz także ich substraty i metabolity, które działając na mikrobiom człowieka, mogą wpływać na poprawę dobrostanu psychicznego oraz przynosić korzyści zdrowotne osobom z zaburzeniami psychiatrycznymi i neurologicznymi. Do najlepiej przebadanych szczepów bakteryjnych wykazujących właściwości wspierające zdrowie psychiczne należą bakterie z rodzaju Lactobacillus, Bifidobacterium, Streptococcus, Escherichia i Enterococcus, a ich wzrost/ekspansja mogą być wspierane przez włókna pokarmowe (prebiotyki), np. fruktooligosacharydy i galaktooligosacharydy.
Mechanizmów korzystnego oddziaływania bakterii wchodzących w skład mikroflory jelitowej na kondycję psychiczną jest wiele – poniżej przytoczę kilka z nich.
Mikroorganizmy o cechach psychobiotycznych uczestniczą w dwukierunkowej komunikacji między układem nerwowym a pokarmowym. Układ ten jest określany mianem osi mózgowo-jelitowej (GBA – gut–brain axis), która za pomocą nerwu błędnego, a także licznyc...
- Bacillus przyczyniają się do zwiększenia produkcji dopaminy i noradrenaliny (co może przekładać się na poprawę nastroju oraz zwiększać wydajność procesów poznawczych związanych m.in. z myśleniem kreatywnym)
- Enterococcus i Streptococcus stymulują uwalnianie serotoniny (co może skutkować łagodzeniem objawów depresyjnych, a także przyczyniać się do zmniejszenia stanów pobudzenia i agresji)
- Bifidobacterium zwiększają produkcję kwasu γ-aminomasłowego – GABA (niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz działania funkcji poznawczych, takich jak uczenie się i zapamiętywanie nowych informacji; warto nadmienić, że GABA wykazuje również działanie przeciwlękowe i przeciwbólowe, a jego niedobór stwierdza się u osób z depresją)
- Escherichia promują zwiększone uwalnianie noradrenaliny i serotoniny
- Lactobacillus wspierają ośrodkowe działanie GABA i acetylocholiny.
