Kardiologia

Objawy niewydolności serca u młodej kobiety. Jak rozpoznać kardiomiopatię połogową?

Lek. Bogna Kozłowska

Lek. Paula Połaska

Dr hab. med., prof. nadzw. IK Przemysław Leszek

Klinika Niewydolności Serca i Transplantologii, Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie-Aninie

Adres do korespondencji: Lek. Bogna Kozłowska, Klinika Niewydolności Serca i Wad Nabytych, Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie-Aninie, ul. Alpejska 42, 04-628 Warszawa

Kardiomiopatia połogowa jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia, często o przebiegu bardzo dynamicznym, dodatkowo obarczonym dużą śmiertelnością, dlatego nie należy bagatelizować nagle występujących objawów niewydolności serca u kobiety w ciąży bądź połogu.

Opis przypadku

22-letnia pacjentka zgłosiła się do Instytutu Kardiologii półtora miesiąca po porodzie siłami natury zdrowego dziecka (10 punktów w skali Apgar) z powodu pogorszenia stanu ogólnego, pojawienia się objawów niewydolności serca: duszności, spadku tolerancji wysiłku, obrzęków obwodowych. Chora dotychczas zdrowa, bez czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, z ujemnym wywiadem rodzinnym w kierunku chorób kardiologicznych, przebieg ciąży bez powikłań.

Przy przyjęciu pacjentka w stanie ogólnym ciężkim (2008 rok), z objawami dekompensacji krążeniowo-oddechowej: hipotonią, dusznością spoczynkową i tachykardią. Zastosowano typowe leczenie niewydolności serca (β-adrenolityk, inhibitor ACE, dihydralazyna i diuretyki).

EKG: rytm zatokowy miarowy 125/min, dekstrogram. QRS 100 ms. Zaburzenia okresu repolaryzacji.

Badania laboratoryjne: NT-proBNP 9013 pg/ml (< 125 pg/ml), prolaktyna 134 mIU/l (< 25 mIU/l), D-dimery 2000 mg/dl (< 500 mg/dl), pozostałe parametry w granicach normy.

RTG klatki piersiowej: w dolnych partiach płuc zmiany zastoinowe, cień serca powiększony.

Badanie echokardiograficzne ujawniło umiarkowanie poszerzoną hipokinetyczną jamę lewej komory (EF 10-20 proc.) z asynchronią skurczu bez uszkodzenia prawej komory i obecności nadciśnienia płucnego.

W USG jamy brzusznej znaczna ilość wolnego płynu wokół wątroby, śledziony i w zatoce Douglasa, poza tym bez istotnych patologii.

W obrazie rezonansu magnetycznego uwidoczniono cechy rozstrzeni lewej komory z cechami śródmięśniowego zwłóknienia w obrębie ściany przednio-bocznej.

W koronarografii nie stwierdzono zmian w naczyniach wieńcowych.

Z powodu narastającej niestabilności hemodynamicznej pomimo leczenia doustnego chora wymagała zastosowania wlewów z amin katecholowych. Zastosowano również leczenie przeciwkrzepliwe heparyną drobnocząsteczkową w dawce leczniczej.

Ze względu na pogarszający się stan ogólny przeprowadzono ocenę hemodynamiczną w celu kwalifikacji do przeszczepu serca; wykazano wysoki opór płucny (5 j.W.), gradient przezpłucny 9 mmHg, uwagę zwracał drastycznie niski rzut serca (ok. 1,7 l/min) – chorą zakwalifikowano do przeszczepu serca w trybie pilnym.

Po 6 tygodniach leczenia stopniowo stan ogólny się poprawiał, odstawiono leczenie dożylne, zoptymalizowano terapię doustną (pacjentka stabilna krążeniowo). Chorą w stanie ogólnym dobrym wypisano do domu z zastosowaniem optymalnej farmakoterapii (e...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Częstość występowania

Kardiomiopatia połogowa (peripartum cardiomyopathy – PPCM) to wciąż niedoceniany problem współczesnej kardiologii. Chociaż dotyczy niewielkiego odsetka ciąż (ok. 0,1 proc.), to [...]

Etiologia

Przyczyny choroby nie są do końca poznane (tabela 1). W literaturze pojawia się wiele teorii, jednak w większości to hipotezy niepoparte [...]

Objawy

PPCM należy podejrzewać u pacjentki dotychczas zdrowej, bez dodatniego wywiadu sercowo-naczyniowego oraz rodzinnego w kierunku chorób serca, u której nagle w [...]

Postępowanie

Postępowanie z pacjentką zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz okresu ciąży, w którym wystąpiła niewydolność serca.

Opieka i dalsze postępowanie

Zaleca się dalszą opiekę kardiologiczną i systematyczne wizyty w poradni kardiologicznej, modyfikację leczenia farmakologicznego i zastosowanie leczenia pozafarmakologicznego w zależności od [...]

Rokowanie

U około 70 proc. pacjentek po upływie 6-12 miesięcy następuje normalizacja funkcji skurczowej komory i poprawa kliniczna.[16]. Niemniej jednak śmiertelność w [...]

Kolejna ciąża u chorej z PPCM

Ze względu na fakt, że kolejna ciąża pogarsza przebieg choroby, ważnym elementem terapii jest edukacja pacjentki na temat schorzenia i konieczności [...]
Do góry