Złamania otwarte kości długich stanowią duże wyzwanie dla lekarza ortopedy. Leczenie takich złamań związane jest z trudnym i długotrwałym procesem terapeutycznym. Obrażenia te najczęściej dotyczą kości podudzia i zwykle towarzyszą urazom wielomiejscowym oraz wysokoenergetycznym. Powikłaniami, które mogą być związane ze złamaniami otwartymi w momencie urazu, są: amputacja kończyny, zatorowość płucna, zespół ciasnoty powięziowej, uszkodzenie nerwów i naczyń. Do powikłań odległych należą natomiast: nieanatomiczny zrost kostny, skrócenie kończyny, opóźniony zrost kostny lub jego brak, infekcje. Urazy okolicy przedniej krawędzi kości piszczelowej są obarczone większym ryzykiem utraty tkanek miękkich, w tym skóry, i brakiem możliwości pierwotnego pokrycia ubytku tkankowego, co znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia ww. powikłań^1-6.

Opis przypadku

Pacjent w wieku 55 lat doznał urazu podudzia prawego w wyniku upadku w czasie wysiadania z pociągu. W wywiadzie: przebyte otwarte złamanie kości podudzia prawego operowane pierwotnie zespoleniem wewnętrznym – gwoździem śródszpikowym, powikłane zapaleniem kości piszczelowej prawej, nikotynizm, pourazowa artroza stawu skokowego górnego z przykurczem końskim.

W badaniu fizykalnym: kilkucentymetrowa rana na stronie przedniej podudzia, z zachowaną funkcją ruchową, czuciem i ukrwieniem kończyny na obwodzie.

Zastosowano obfite płukanie rany. Założono opatrunek gipsowy w celu stabilizacji złamania, podano dożylnie 1,0 g antybiotyku (cefazolinę) i anatoksynę. Na zdjęciu RTG uwidoczniono złamanie otwarte trzonu kości piszczelowej prawej (ryc. 1 i 2). Z uwagi na wywiad pacjent został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego – stabilizacji zewnętrznej metodą Ilizarowa. Zabieg operacyjny stabilizacji złamania wykonano w dniu urazu (ryc. 3 i 4). Pacjent był rehabilitowany na oddziale, gojenie rany było prawidłowe. Czas hospitalizacji wyniósł 9 dni. Następnie chory był leczony w trybie ambulatoryjnym z zaleceniem pełnego obciążania operowanej kończyny.