Zabiegi usunięcia płata lub całego płuca wykonywane są w wielu sytuacjach, najczęściej jednak wskazaniem jest leczenie operacyjne nowotworów złośliwych, głównie raka płuca. Zapalenie płuc może być wczesnym lub późnym powikłaniem resekcji fragmentu płuca. W tej szczególnej sytuacji medycznej obowiązują ogólne zasady rozpoznawania i leczenia zapalenia płuc, znajomość szczególnych okoliczności i zakresu diagnostyki różnicowej może być jednak bardzo pomocna w uniknięciu niepowodzenia.

Opis przypadku

Sześćdziesięciodziewięcioletni mężczyzna został skierowany do szpitala przez lekarza POZ z powodu gorączki do 38°C, suchego kaszlu, bólu w prawej połowie klatki piersiowej i znacznego osłabienia. Dolegliwości trwały od 4 dni, wizyta u lekarza POZ odbyła się w trzecim dniu dolegliwości. Chory przebył przed 6 laty usunięcie płata górnego płuca prawego z powodu płaskonabłonkowego raka płuca. Wobec takiego obciążenia, podejrzewając zapalenie płuc, lekarz nie decydował się na leczenie ambulatoryjne. Chory przebywał w domu, zapalenie spełniało kryteria zapalenia pozaszpitalnego.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono następujące odchylenia od normy: liczba oddechów 22/min, tętno 110/min, miarowe; w badaniu klatki piersiowej: blizna pooperacyjna po stronie prawej, asymetria toru oddechowego – powłóczenie klatki piersiowej po stronie prawej, nad płucem prawym drżenie piersiowe osłabione, odgłos opukowy stłumiony, szmer pęcherzykowy ściszony nad tym obszarem i słyszalne bardzo ciche trzeszczenia. Po stronie lewej nie stwierdzono zmian, szmer pęcherzykowy był prawidłowy.

Objawy kliniczne i badanie przedmiotowe wskazywały na możliwość pierwotnego podejrzenia lekarza POZ – zapalenia płuc po stronie prawej.

Badanie radiologiczne klatki piersiowej potwierdziło zmiany po stronie prawej: zmniejszenie objętości płuca prawego, zagęszczenia niedodmowo-zapalne w tym płucu, wysokie ustawienie przepony (ryc. 1).

W badaniach laboratoryjnych zwracały uwagę: zwiększone stężenie CRP – 110 mg/l, zwiększona liczba krwinek białych – 12 × 103/μl, we wzorze odsetkowym krwinek białych neutrofile stanowiły 80%. Wysycenie krwi tętniczej tlenem mierzona za pomocą pulsoksymetru (SpO₂) była prawidłowa – 96%. W zakresie rutynowych badań biochemicznych nie stwierdzono odchyleń.