Pierwsza pomoc

Złamania kostne w przebiegu szpiczaka plazmocytowego

lek. Grzegorz Lewandowski

Pracownia Badań Szpiku, Klinika i Oddział Hematologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Wojewódzkie Centrum Traumatologii i Onkologii im. M. Kopernika, Łódź

Adres do korespondencji:

lek. Grzegorz Lewandowski

specjalista laboratoryjnej hematologii medycznej

Wojewódzkie Centrum Traumatologii i Onkologii im. M. Kopernika w Łodzi

ul. Pabianicka 62, 93-513 Łódź

e-mail: szpikerman@wp.pl

  • Na podstawie opisu przypadku pacjentki ze szpiczakiem plazmocytowym, która doznała złamania kończyn górnej i dolnej, omówiono tę jednostkę chorobową i postępowanie w takich sytuacjach
  • W artykule podkreślono wagę dokładnego zebrania wywiadu, które warunkuje wdrożenie prawidłowych czynności przez ratowników medycznych w opiece przedszpitalnej

Opis przypadku

Sześćdziesięcioletnia kobieta została znaleziona przez męża w godzinach nocnych w przedpokoju leżąca na podłodze. Podczas powrotu z toalety potknęła się i upadła z własnej wysokości. Tuż po tym, jak została znaleziona, uskarżała się na silne dolegliwości bólowe ze strony lewej kończyny górnej (przedramię) i kończyny dolnej prawej (okolica udowa). Ze względu na silny ból i amobilność oraz brak sił męża, który starał się przenieść żonę do pokoju, kobieta pozostawała nadal na podłodze, przykryta kocem, do chwili pojawienia się ratowników medycznych.

Pacjentka od 13 lat chorowała na szpiczaka plazmocytowego (PCM – plasma cell myeloma) poprzedzonego gammapatią monoklonalną o nieustalonym znaczeniu (MGUS – monoclonal gammapathy of unknown significance). W tym czasie stosowano leczenie chemio- i radioterapeutyczne oraz wykonano przeszczep szpiku kostnego.

W ciągu ostatnich 9 miesięcy kobietę poddawano wielolekowej terapii w oczekiwaniu na regresję choroby. Od 3 miesięcy pacjentka uskarżała się na narastające zmęczenie i duszność, pogorszenie stanu ogólnego, osłabienie i zaburzenia neurologiczne.

Ratownik medyczny po przybyciu na miejsce zebrał wywiad i wykonał badanie przedmiotowe: pacjentka odpowiadała na pytania, była zorientowana co do czasu i miejsca, cierpiała z powodu silnych dolegliwości bólowych zlokalizowanych w kończynach górnej lewej i dolnej prawej. W badaniu palpacyjnym stwierdzono ograniczoną ruchomość kończyny górnej lewej w stawie łokciowym i silny ból wyrażony w lewym przedramieniu. Dodatkowo stwierdzono dolegliwości bólowe w całej kończynie dolnej prawej. Szczególną uwagę zwrócono na okolicę udową prawą – nieznaczne zgrubienie uda i bolesność dotykową kości udowej prawej w jej osi długiej. Na powłokach brzusznych i na klatce piersiowej obecne były atypowe zmiany guzkowe.

Osłuchowo nad polami płucnymi słyszalny był szmer pęcherzykowy prawidłowy, w badaniu palpacyjnym jama brzuszna była bez zmian. Ciśnienie tętnicze wynosiło 110/70 mmHg. Ponadto nie stwierdzono jakichkolwiek odchyleń od stanu prawidłowego. Podejrzewając obrażenia o charakterze złamania, zastosowano unieruchomienie próżniowe i leczenie przeciwbólowe. Pacjentka została przetransportowana na szpitalny oddział ratunkowy.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Definicja szpiczaka plazmocytowego

Szpiczak plazmocytowy charakteryzuje się monoklonalnym rozrostem atypowych komórek plazmatycznych i określonymi wtórnymi objawami narządowymi.

Zachorowalność i etiologia

Rozwój PCM jest złożony i wieloetapowy. Bezobjawowe stadium przednowotworowe określa się mianem gammapatii monoklonalnej o nieustalonym znaczeniu. Stan ten występuje w [...]

Choroba kostna – zmiany osteolityczne kośćca – aktywacja osteoklastów i inhibicja osteoblastów

Choroba kostna w przebiegu PCM to heterogenny zespół powikłań kostnych. Dominują tu ogniska osteolityczne, złamania patologiczne, osteoporoza i osteopenia. W przebiegu [...]

Obrazowanie medyczne

Diagnostyka PCM ma szczególne znaczenie dla wdrożenia odpowiedniego leczenia i stratyfikacji ryzyka progresji choroby, a w pierwszej kolejności nakreślenia schematu optymalnej [...]

Omówienie

W omawianym przypadku interwencja zespołu ratownictwa medycznego (ZRM) jest skutkiem zmian osteolitycznych będących bezpośrednią przyczyną wystąpienia złamań patologicznych. Pacjentka została przewieziona [...]

Podsumowanie

Podkreśla się wagę dokładnego zebrania wywiadu, który warunkuje wdrożenie prawidłowych czynności przez ratowników medycznych w opiece przedszpitalnej. Każdy pacjent chorujący na [...]

Do góry