Gastroenterologia

Diagnostyka i leczenie pacjentów zakażonych Clostridioides difficile. Zapobieganie infekcji

dr n. med. Magdalena Przybylska-Feluś

Oddział Kliniczny Gastroenterologii i Hepatologii, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Katedra Gastroenterologii i Hepatologii, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Magdalena Przybylska-Feluś

Katedra Gastroenterologii i Hepatologii, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

ul. Jakubowskiego 2, bud. I, 30-688 Kraków

e-mail: magdalena.przybylska-felus@uj.edu.pl

  • Artykuł zawiera opis dwóch pacjentów, u których zidentyfikowano objawowe zakażenie Clostridioides (wcześniej: Clostridium) difficile (CDI – Clostridium difficile infection). Podstawą rozpoznania choroby jest wykazanie obecności toksyny lub genów odpowiedzialnych za produkcję toksyn w kale pacjentów objawowych, a następnie leczenie w zależności od ciężkości przebiegu infekcji. Niezmiernie ważna jest identyfikacja predyktorów ciężkiego przebiegu. W profilaktyce rozwoju CDI najważniejsze są racjonalna antybiotykoterapia oraz reżim sanitarny

Przypadek 1

Kobieta, lat 42, dotychczas zdrowa, została skierowana na oddział gastroenterologii z powodu trwającej od 2 tygodni wodnistej biegunki z towarzyszącą gorączką oraz obrzękami obwodowymi. Biegunka wystąpiła podczas antybiotykoterapii klindamycyną z powodu zabiegu stomatologicznego (ekstrakcja zęba) i utrzymywała się mimo odstawienia antybiotyku. Do niej dołączyły inne objawy: wzdęcie brzucha, gorączka oraz obrzęki zlokalizowane głównie na kończynach dolnych.

Przy przyjęciu chora zgłaszała do 10 wodnistych wypróżnień na dobę (w bristolskiej skali stolca typy 5 i 6), bez domieszki krwi, przy obecnym rozlanym bólu brzucha o nasileniu 6 na 10 w skali oceny bólu. Temperatura ciała 37,5ºC, pacjentka wydolna krążeniowo i oddechowo, zorientowana auto- i allopsychicznie; skóra bez zmian o charakterze patologicznym, obecne niewielkie obrzęki kończyn dolnych; śluzówki podsychające, nieznacznie wydłużony nawrót kapilarny; nad polami płucnymi szmer pęcherzykowy symetryczny, akcja serca miarowa – ok. 90/min., brzuch z zachowaną perystaltyką, nieco wzdęty, bolesny podczas palpacji, bez oporów patologicznych, bez objawów otrzewnowych.

Badania laboratoryjne wskazywały w morfologii na wzrost leukocytozy do 12 000/mm3, stężenie białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein) 30 mg/l, prawidłowe stężenie kreatyniny w surowicy, albumina 29 g/dl; obecna hipokaliemia.

Przeglądowe badanie rentgenowskie (RTG) jamy brzusznej dało obraz bez cech toksycznego rozdęcia okrężnicy (megacolon toxicum), bez cech perforacji. W przesiewowym badaniu stolca w kierunku CDI wykazano obecność antygenu oraz toksyny Clostridioides...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Co należy wiedzieć o Clostridioides difficile

Clostridioides difficile jest Gram(+) powszechnie występującą laseczką beztlenową, produkującą przetrwalniki. Bakteria przenoszona jest drogą fekalno-oralną.

Objawy i przebieg choroby

Spektrum objawów w przebiegu CDI jest różnorodne – od łagodnej, samoograniczającej się biegunki, po ciężki stan ogólny oraz piorunujące zapalenie jelita [...]

Czynniki ryzyka rozwoju CDI

Do najważniejszych czynników ryzyka rozwoju CDI należą2-4:

Powikłania związane z CDI

Do powikłań CDI zaliczane są:

Diagnostyka CDI

Nosicielstwo oraz obecność szczepów nieprodukujących toksyny mogą stanowić trudność w diagnostyce CDI.

Leczenie

Zgodnie z polskimi zaleceniami opartymi na wytycznych Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Zakaźnych (IDSA – Infectious Diseases Society of America) w leczeniu pacjentów z [...]

Profilaktyka

W profilaktykę CDI wpisana jest racjonalna antybiotykoterapia zgodna z obwiązującymi wytycznymi oraz potencjalnym ryzykiem rozwoju CDI (tab. 4), a także unikanie [...]

Podsumowanie

Infekcja wywołana CD jest ostrą chorobą zapalną przewodu pokarmowego o zmiennym obrazie klinicznym – od postaci łagodnych, po niewydolność wielonarządową prowadzącą [...]

Do góry