Opis przypadku

Mężczyzna, lat 60, zgłosił się do szpitala z powodu występujących od 3 godzin obniżonego poziomu świadomości i niewyraźnej mowy, bez urazu w wywiadzie. W chwili badania był przytomny, zdezorientowany, z afazją i trudnością wykonywania poleceń. Źrenice równe, symetryczne, reaktywne obustronnie, bez asymetrii twarzy i zajęcia nerwów czaszkowych. W wywiadzie nadciśnienie tętnicze, stan po kraniotomii z usunięciem oligodendroglejaka oraz chemio- (CTH – chemotherapy) i radioterapii (RTH – radiotherapy). W trakcie CTH rozpoznano zakrzepicę żył głębokich (DVT – deep vena thrombosis) i włączono apiksaban w dawce 2 × 5 mg.

W badaniach laboratoryjnych liczba płytek krwi (PLT – platelets) – 198 000/l, koagulogram prawidłowy, inne badania w normie. Tomografia komputerowa (TK) wykonana na oddziale ratunkowym wykazała obustronnego krwiaka podtwardówkowego, bardziej nasilonego po stronie prawej. Ostatnią dawkę apiksabanu pacjent otrzymał 5 godzin przed przybyciem do szpitala, dlatego planowany zabieg przesunięto o 24 godziny od ostatniej dawki leku. Z uwagi na pogorszenie stanu klinicznego po 5 godzinach od przyjęcia choremu przetoczono 4 j. świeżo mrożonego osocza (FFP – fresh frozen plasma) oraz podano koncentrat kompleksu protrombiny (PCC – prothrombin concentrate complex) 25-30 j./kg. Ewakuacja krwiaka podtwardówkowego została wykonana natychmiast po interwencji.

Po operacji stan pacjenta uległ znacznej poprawie. Powróciła płynna mowa, pełen stan świadomości. Po 10 dniach został wypisany do domu.

Profilaktyka przeciwkrzepliwa

Profilaktyka przeciwkrzepliwa jest jednym z głównych priorytetów w opiece kardiologicznej, hematologicznej i neurologicznej. Leki przeciwkrzepliwe są przyjmowane przez pacjentów z zakrzepicą żylną, zatorowością płucną, niektórymi zaburzeniami rytmu serca (np. migotaniem przedsionków) oraz po implantacji mechanicznej zastawki serca. Do podstawowych doustnych leków przeciwkrzepliwych stosowanych powszechnie należą:

• antagoniści witaminy K (VKA – vitamin K antagonists)
• doustne antykoagulanty niebędące antagonistami witaminy K (NOAC – non-vitamin K oral anticoagulant), czyli dabigatran, rywaroksaban, apiksaban, edoksaban.