Niebezpieczne związki
Per ritus ad OIOM, czyli powikłany rytuał kambo
lek. Kinga Pietruszka-Sidorowicz
lek. Marcin Wolski
- Artykuł omawia charakterystyczny dla rytuału kambo obraz kliniczny intoksykacji wraz z jego istotnymi z perspektywy klinicysty potencjalnymi działaniami niepożądanymi oraz powikłaniami
Omnia venenum sunt: nec sine veneno quicquam existit. Dosis sola facit, utvenenum non fit − Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja jest trucizną – pisał ojciec medycyny nowożytnej Paracelsus. Na koncepcji miareczkowania dawki toksyn ugruntowana jest szeroka gama obrzędów wchodzących w skład kultur całego świata. Rytuał kambo, stosowany rdzennie w Ameryce Południowej, wywołuje intensywne wymioty mające na celu rytualne oczyszczenie oraz poprawę funkcji poznawczych myśliwych. Obrzęd ten, nierzadko wyrwany z tradycyjnego kontekstu, powoli przenika do zachodniego świata.
Opis przypadku
34-letni mężczyzna został przywieziony na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) przez zespół ratownictwa medycznego (ZRM) z powodu zaburzeń świadomości oraz cech niewydolności oddechowej. Pacjenta znaleziono w domu leżącego we własnych wymiocinach, z wyraźnym wysiłkiem oddechowym − podczas badania w miejscu wezwania SatO2 = 88% na własnym oddechu, punktacja w skali Glasgow (GCS – Glasgow Coma Scale) 8.
Przy przyjęciu na SOR pacjent w stanie ogólnym ciężkim, splątany, wywiad niemożliwy do zebrania. Z powodu narastających cech niewydolności oddechowej mężczyznę zaintubowano oraz wdrożono wentylację mechaniczną. Wykonano bronchoskopię z toaletą dróg oddechowych, uzyskując dużą ilość mlecznej treści. Ponadto pobrano krew w celu wykonania badań laboratoryjnych oraz toksykologicznych. Pacjenta z rozpoznaniem ostrej niewydolności oddechowej zakwalifikowano do leczenia na oddziale intensywnej terapii (OIT). W badaniu przedmiotowym ciśnienie tętnicze krwi 140/90 mmHg, czynność serca miarowa, ok. 130/min. Brzuch miękki, bez oporów patologicznych, perystaltyka obecna. Diureza zachowana. Skóra wilgotna. Na ramieniu lewym widoczne okrągłe rany po oparzeniach termicznych: 5 okrągłych ran ułożonych w podłużnej linii tuż poniżej mięśnia naramiennego.
W badaniach laboratoryjnych:
- białko C-reaktywne (CRP – C-reactive protein) – 15,1 mg/l (norma [N] <5 mg/l)
- prokalcytonina – 1,9 ng/ml (N <0,5 ng/ml)
- leukocyty (WBC – white blood cells) – 19,88 tys. (N 4000-1100)
- mioglobina – 1645 µg/l (N <110 µg/l)
- kinaza kreatynowa (CK – creatine kinase) – 6299 j./l (N <370 j./l)
- transaminaza alaninowa (AlAT – alanine transaminase) – 60,7 j./l (N <40 j./l)
- transaminaza asparaginianowa (AspAT – aspartate transaminase) – 40,2 j./l (N <40 j./l).
