BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
i inne. Istnieje wiele systemów do terapii fotodynamicznej, które oferują gotowe połączenia – barwnik i odpowiednie dla niego źródło światła, np. system FotoSan (CMS Dental, Dania) – błękit toluidyny (630 nm), system EmunDo (A.R.C. Laser, Niemcy) – zieleń indocyjaniny (810 nm), system Aseptim Plus (Dentoflex Light Systems Ltd., Szkocja) – chlorek toluenu (635 nm), system HELBO (HELBO Photodynamic System, Austria) – błękit metylenowy (670 nm), system Periowave (Ondine Biopharma Corp., Kanada) – błękit metylenowy (670 nm).
Zastosowania
Z praktycznego punktu widzenia zastosowanie terapii fotodynamicznej jest proste i umożliwia leczenie pacjentów, którzy cierpią powodu chorób układu pokarmowego, np. wrzodziejącego zaplenia jelita grubego – wówczas przewlekła antybiotykoterapia może być niezwykle trudna lub w niektórych stanach niemożliwa. Istotne jest zastosowanie właściwego fotouczulacza i odpowiedniej długości światła – adekwatnej do maksimum widma dla danego fotouczulacza. Ważne jest także, aby źródło światła było niezmienne w czasie, tzn. światło emitowane powinno być zawsze takiej samej jakości i długości. Istnieją na rynku lampy i lasery o odpowiednich parametrach. Niektóre mają możliwość kalibracji, która pozwala na ciągłe sprawdzanie jakości emitowanego światła. Źródła emitujące światło w terapii PACT to np. lasery półprzewodnikowe, nielaserowe systemy diodowe LED, lasery femtosekundowe. W trakcie fotodezynfekcji temperatura w tkankach przyzębia podnosi się o około 0,5-3,9˚C, a w komorze zęba naświetlanego o około 3˚C – są to bezpieczne zakresy temperatur.
Zastosowania terapii fotodynamicznej proponuje się nie tylko w periodontologii, ale też w endodoncji, leczeniu chorób błony śluzowej, periimplantitis oraz diagnostyce onkologicznej. Terapia chorób błon śluzowych dotyczy m.in. liszaja płaskiego. Niestety brak obecnie badań wieloośrodkowych w leczeniu tego typu schorzeń. Kontrowersyjne wydaje się zastosowanie PACT w endodoncji, gdzie nadal złotym standardem jest opracowanie chemomechaniczne kanałów korzeniowych. Prowadzone są badania kliniczne mające potwierdzić wyższą skuteczność terapii fotodynamicznej w leczeniu chorób przyzębia nad klasycznymi metodami leczenia. W piśmiennictwie można odnaleźć skrajne wnioski płynące z metaanaliz badań klinicznych nad PACT. Według Azarpazhooh i wsp. PACT jest nieskuteczna zarówno jako metoda samodzielna, jak i wspomagająca skaling. Natomiast według Atieh – także metaanaliza badań wieloośrodkowych – PACT w połączeniu ze skalingiem jest skuteczniejszą metodą leczenia niż sam skaling.■
Komentarz
Dr hab. med. Jerzy Krupiński, prof. SUM
Terapia fotodynamiczna to jedna z ciekawych propozycji w leczeniu chorób przyzębia i błon śluzowych. Mimo że znana od bardzo dawna, ciągle budzi wątpliwości co do jej skutecznego działania. Wiele jest sprzecznych opinii i wyników badań, jednak warto się zapoznać z tym krótkim, ale ciekawym artykułem, który stara się przybliżyć możliwości stosowania tej terapii w sytuacjach, gdzie inne metody zawodzą. Być może niezbyt popularna terapia fotodynamiczna, jako metoda nieinwazyjna, znajdzie swoje miejsce w leczeniu trudnych przypadków. Wymaga to również dokładniejszych badań naukowych i szukania rozwiązań, które w przyszłości pozwolą na jej szerokie stosowanie także w innych specjalnościach stomatologii, chociażby takich jak endodoncja.