Naukowcy sporządzili pierwsze tak szerokie opracowanie epidemiologiczne opisujące wyniki analiz z różnych krajów

Dwie organizacje związane z rozwojem nauki, Międzynarodowe Towarzystwo Badań Stomatologicznych (IADR) i Amerykańskie Towarzystwo Badań Stomatologicznych (AADR), wydały opracowanie dotyczące stanu wiedzy na temat epidemiologii zaawansowanego zapalenia przyzębia na całym świecie zatytułowane „Global Burden of Severe Periodontitis in 1990-2010” (Globalne Obciążenie Zaawansowaną Chorobą Przyzębia w latach 1990-2010). Jest to praca w nurcie Evidence Based Dentistry i ma za zadanie skonsolidować wszystkie rzetelne badania naukowe i dokonać ich metaanalizy. Artykuł zostanie opublikowany w czasopiśmie Journal of Dental Research.

Dane zostały podzielone według krajów, grup wiekowych i płci. Do badania wzięto pod uwagę wartości chorobowości (prevalence, czyli liczby chorych w danej chwili, np. na 100 tys. mieszkańców) oraz zapadalności (incidence, czyli liczby zachorowań w danym roku). Dane zbierano dla lat 1990 i 2010, aby porównać je w dwudziestoletnim odstępie. Przeszukano najważniejsze bazy badań naukowych i wstępnie zakwalifikowano 6394 badań, a po analizie tytułów i streszczeń pozostawiono 513 artykułów do analizy pełnego tekstu. Nakładając kryteria EBD, ostatecznie zakwalifikowano 72 badania naukowe dotyczące blisko 300 tys. pacjentów powyżej 15. r.ż. w 37 krajach.

Autorzy mieli trudności z ujednoliceniem wyników poszczególnych prac naukowych. Metody badania pacjentów, użyte wskaźniki periodontologiczne i wreszcie kwalifikowanie danego przypadku jako zaawansowane zapalenie przyzębia różniły się w zależności od kraju, a nawet ośrodka naukowego. Dla potrzeb tego opracowania przyjęto, że zaawansowane periodontitis to CPITN 4 (Community Periodontal Index of Treatment Needs), głębokość kieszeni większa lub równa 6 mm lub AL (attachment loss, utrata przyczepu nabłonkowego) powyżej 6 mm lub wskaźnik PD (pocket depth) powyżej 5 mm.

Wyniki badania porównano z wynikami pracy „Global Burden of Disease 2010” (Globalne Obciążenie Chorobami), która jest projektem Światowej Organizacji Zdrowia i ma na celu ocenę wpływu różnych chorób i urazów na długość ludzkiego życia. W 2010 roku analizowano 291 chorób i typów urazów. Okazuje się, że w tym roku zaawansowana choroba przyzębia uplasowała się na szóstej pozycji w rankingu najczęstszych chorób – dotyka aż 743 mln pacjentów na całym świecie. Co ciekawe, ten odsetek był praktycznie w 2010 roku identyczny co dwadzieścia lat wcześniej i wynosi 11,2 proc. Liczba nowych zachorowań wynosiła 701 na 100 tys. osób i także nie zmieniła się w stosunku do 1990 roku. Wzrost zachorowalności obserwuje się w trzeciej i czwartej dekadzie życia, a szczyt notuje się dla średniej wieku wynoszącej 38 lat.

Analiza pokazuje wielkość skali problemu. To pierwsze tak szerokie opracowanie epidemiologiczne, opisujące wyniki badań z całego świata. Autorzy zwracają uwagę, że w liczbach bezwzględnych pula osób chorych rośnie, ponieważ wzrasta ogólna liczba ludności i wydłuża się czas życia. Dodatkowo zmniejsza się liczba osób tracących zęby z powodu próchnicy i urazów. Zrozumienie tego trendu powinno być istotne dla osób zajmujących się zdrowiem publicznym, aby wdrażać skuteczne metody profilaktyki i leczenia na szeroką skalę. Do tego niezbędne są zmiany w programach kształcenia stomatologów i odpowiednie planowanie liczby potrzebnych specjalistów periodontologów. Reformy wymaga także finansowanie leczenia periodontologicznego ze środków publicznych, ponieważ w wielu krajach ta dziedzina stomatologii jest niedoceniana i koszyk świadczeń dostępnych dla osób ubezpieczonych praktycznie uniemożliwia diagnozę i leczenie.