Analgezja

W poszukiwaniu znieczulenia idealnego

Dr n. med. Joanna Kunert

Zakład Stomatologii Zachowawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Przegląd metod, które według badań uznane zostały za najskuteczniejsze

Jednym z największych wyzwań w endodoncji jest wykonanie pełnego, głębokiego znieczulenia i bezbolesne przeprowadzenie leczenia endodontycznego. Stomatolodzy wciąż poszukują nowych technik, urządzeń oraz środków znieczulających, które pozwoliłyby na wykonywanie zabiegów w pełnym komforcie dla pacjenta. Na podstawie licznych badań naukowych można stwierdzić, że nie ma jednej dobrej metody pozwalającej na uzyskanie skutecznego znieczulenia miazgi, a najtrudniejsze do osiągnięcia jest pełne znieczulenie w przypadkach leczenia nieodwracalnych zapaleń miazgi w zębach trzonowych żuchwy.

Przegląd metod

Najbardziej powszechną metodą anestezji w stomatologii jest wewnątrzustne znieczulenie miejscowe.

Z farmakologicznego punktu widzenia istnieją trzy mechanizmy hamowania przewodzenia bodźców bólowych:

  • Blokowanie bodźców nocyceptywnych (bólowych) na poziomie włókien nerwowych przewodzących impulsy. Efekt analgezji tkanek uzyskuje się poprzez podanie środka znieczulającego w okolicę przebiegu włókien nerwowych (np. znieczulenie nasiękowe, przewodowe).
  • Ograniczenie intensywności bodźca nocyceptywnego pochodzącego z miejsca chorobowo zmienionego. Podając pacjentowi leki o działaniu przeciwzapalnym, zmniejszającym syntezę prostaglandyn, zmniejsza się intensywność bodźców zapalnych.
  • Ograniczenie percepcji bodźców bólowych na poziomie centralnego układu nerwowego. Efekt przeciwbólowy występuje po podaniu leków o działaniu ośrodkowym.

Znieczulenia najczęściej stosowane w celach endodontycznych to:

► lignokaina,
► mepiwakaina,
► prylokaina,
► bupiwakaina,
► artykaina.

W endodoncji osiągnięcie efektywnego znieczulenia opiera się zwykle na kombinacji powyższych mechanizmów, głównie pierwszego i drugiego. U pacjentów leczonych endodontycznie, u których bóle pozabiegowe występują pomiędzy wizytami, zalecane jest podanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, czasem w połączeniu z wykonaniem znieczulenia miejscowego.

Roztwory te produkowane są w czystej postaci, jak również z dodatkiem środków obkurczających naczynia krwionośne, głównie sympatykomimetyków, np. epinefryny, norepinefryny. Te ostatnie, zwężając światło naczyń krwionośnych, zmniejszają wchłanianie środka znieczulającego do krwiobiegu, a tym samym wydłużają czas działania anestezji, minimalizują występowanie ogólnoustrojowych objawów niepożądanych. Dobór odpowiedniego leku znieczulającego zależy od czasu działania potrzebnego do przeprowadzenia zabiegu, jego penetracji do kości wyrostka zębodołowego oraz od stanu zdrowia pacjenta, a szczególnie współistnienia przeciwwskazań zdrowotnych do podania znieczulenia zawierającego w składzie sympatykomimetyki.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Znieczulenia najczęściej stosowane w celach endodontycznych to:

► lignokaina,► mepiwakaina,► prylokaina,► bupiwakaina,► artykaina.

Sposób znieczulenia

Bezbolesne leczenie endodontyczne to nie tylko skuteczne wykonanie anestezji, lecz także sposób podania znieczulenia. Należy tak wykonać wkłucie, aby ograniczyć doznania [...]

Trudne przypadki

Uzyskanie pełnego znieczulenia u pacjentów wymagających leczenia endodontycznego z powodu pulpopatii nieodwracalnych jest szczególnie trudne do osiągnięcia. W wielu pracach naukowych [...]

Premedykacja pacjenta

Jednym ze sposobów walki z bólem w endodoncji jest premedykacja pacjenta.

Znieczulenie dodatkowe

W przypadkach, gdy trudno jest uzyskać skuteczną analgezję, stosując jedną metodę znieczulenia, warto sięgnąć po inne, dodatkowe techniki. Szczególnie w zębach [...]

O czym warto pamiętać

1. Jeśli pacjent zaobserwuje, że lekarz i personel medyczny dokłada wszelkich starań, aby zabieg był przeprowadzony bezboleśnie, zdecydowanie wzrasta jego gotowość [...]
Do góry