BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Periodontologia
Wpływ wybranych czynników ryzyka na rozwój zapaleń przyzębia
Lek. dent. Anna Haładyj
Zapalna choroba przyzębia (periodontitis) jest wynikiem zakłócenia równowagi między bakteryjną płytką nazębną a układem immunologicznym gospodarza, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego tkanek przyzębia. Objawami klinicznymi zapalenia przyzębia są: utrata przyczepu łącznotkankowego, zniszczenie włókien ozębnej i resorpcja kości wyrostka zębodołowego, a także krwawienie podczas badania klinicznego. W pracy opisano wpływ wybranych czynników ryzyka na rozwój zapalnej choroby przyzębia oraz przedstawiono przypadki pacjentów, u których niekontrolowane i nieleczone wybrane czynniki ryzyka spowodowały rozwój zapalenia przyzębia, próchnicy, a także utratę zębów.
Periodontitis to skutek zachwiania dynamicznej równowagi pomiędzy oddziałującymi na tkanki przyzębia drobnoustrojami płytki nazębnej a mechanizmami obronnymi gospodarza. Czynniki modulujące odporność gospodarza i zwiększające podatność na chorobę przyzębia dzielimy na dwie grupy – takie, na które nie mamy wpływu (tzw. determinanty, czyli wyznaczniki):
- wiek,
- płeć,
- status społeczny,
- czynnik genetyczny
oraz właściwe czynniki ryzyka, wśród których należy wyróżnić:
- mikroflorę płytki nazębnej,
- palenie tytoniu,
- stres,
- cukrzycę,
- otyłość,
- osteoporozę,
- choroby ogólnoustrojowe przebiegające z niedoborami immunologicznymi wrodzonymi lub nabytymi.
Analizy ostatnich lat dotyczące wyżej wymienionych czynników wykazują, iż największe znaczenie w etiologii utraty zębów z powodu rozwoju zapalenia przyzębia odgrywają cztery z nich:
- wiek,
- zła higiena jamy ustnej,
- nikotynizm,
- cukrzyca.[1-3]
Wiek – wzrost ryzyka periodontitis wraz z upływem lat
Występowanie oraz stopień zaawansowania zapaleń przyzębia są związane z wiekiem i wynikają z kumulowania się szeregu różnych czynników ryzyka zapaleń przyzębia.
Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wystąpienia zapalnej choroby przyzębia. Zmniejszona odporność immunologiczna organizmu i zwiększona podatność na infekcje wraz z akumulacją płytki nazębnej mogą nasilać procesy destrukcyjne w tkankach przyzębia. Innym ważnym czynnikiem predysponującym do choroby przyzębia jest obecność płytki bakteryjnej oraz jej niekorzystny bakteriologicznie i zróżnicowany skład. W wyniku zaniedbań higienicznych i ewentualnego wystąpienia dodatkowych czynników miejscowych ułatwiających akumulację płytki bakteryjnej, dochodzi do jej różnicowania i dojrzewania. Wieloletni brak należytej higieny jamy ustnej powoduje stale zwiększoną akumulację płytki nazębnej i kamienia nazębnego, co przyczynia się do dalszych zmian we florze bakteryjnej jamy ustnej, rozwoju zapalenia dziąseł, a w konsekwencji do rozwoju zapaleń przyzębia.