Ortodoncja

Przygotowanie pacjenta do leczenia ortodontycznego

lek. dent. Natalia Kaczorowska1
dr n. med. Kamil Kaczorowski2

1Zakład Wad Rozwojowych Twarzy, Katedra Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich, Wrocław

2Szpital Kalmedica w Kaliszu

Adres do korespondencji:

dr n. med. Kamil Kaczorowski

ul. 3 Maja 17/10

62-800 Kalisz

e-mail: drkamilkaczorowski@gmail.com

  • Charakterystyka wywiadu z uwzględnieniem jego najważniejszych elementów
  • Rola diagnostyki radiologicznej
  • Omówienie modeli diagnostycznych

Dokładne zebranie dokumentacji medycznej umożliwia postawienie diagnozy, zaplanowanie leczenia ortodontycznego oraz przedstawienie pacjentowi możliwości terapeutycznych. Często osoba, która zgłasza się do gabinetu, ma sprecyzowane wyobrażenie o tym, jaki efekt chciałaby uzyskać po zakończeniu terapii. Jednocześnie należy pamiętać, że satysfakcja lekarza oraz pacjenta są celem leczenia ortodontycznego.

Przygotowanie pacjenta do leczenia ortodontycznego obejmuje 5 etapów (ryc. 1).

Badanie podmiotowe i przedmiotowe

Już po krótkiej wymianie zdań jesteśmy w stanie ocenić, czy mowa pacjenta jest wyraźna, czy zaburzona. Warto również zwrócić uwagę na występowanie wad postawy oraz uwzględnić, czy pacjent oddycha przez usta, czy przez nos. W dalszym badaniu obserwujemy jego twarz, którą określamy jako meso-, dolicho- lub brachyfacial, a także harmonię twarzy, obejmującą: symetrię, profil, położenie wargi górnej i dolnej oraz bródki. Zwracamy uwagę na sposób połykania. Kolejnym aspektem jest eskpozycja siekaczy w uśmiechu oraz występowanie czarnych korytarzy i wzajemny układ łuków zębowych (w tym: przebieg linii pośrodkowej łuku górnego i dolnego w stosunku do symetrii twarzy, nagryz pionowy i poziomy, wzajemne relacje w bocznych odcinkach łuków), a także przeprowadzenie oceny klasy kłowej i Angle’a lub Bauma. Należy również uwzględnić proporcje zębów i biotyp dziąsła. Wskazane jest wykonanie testu czynnościowego, przeprowadzenie badania stawów skroniowo-żuchwowych, sprawdzenie występowania trzasków, trzeszczeń, zakresu otwierania ust, toru odwodzenia żuchwy. Pytamy o występowanie dysfunkcji i parafunkcji. Konieczna jest także ocena stanu zdrowia dziąseł i przyzębia. Odnotowujemy, czy zachodzi potrzeba leczenia zachowawczego. Ostatni element to adnotacja dotycząca wymaganej konsultacji, np. u:

  • periodontologa
  • chirurga stomatologicznego
  • laryngologa
  • alergologa
  • logopedy.

Kwestionariusz pacjenta wypełniany przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego nie różni się znacznie od tych, które są stosowane w innych dziedzinach stomatologii. Skupiamy się więc na:

  • występowaniu chorób współistniejących
  • stosowanej farmakoterapii
  • wywiadzie rodzinnym
  • przebytych zabiegach i operacjach.

Dodatkowo warto odnotować, czy w rodzinie występują wady zgryzu, czy pacjent był wcześniej leczony ortodontycznie oraz jakie są jego oczekiwania.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Badanie podmiotowe i przedmiotowe

Już po krótkiej wymianie zdań jesteśmy w stanie ocenić, czy mowa pacjenta jest wyraźna, czy zaburzona. Warto również zwrócić uwagę na [...]

Diagnostyka radiologiczna

Badania radiologiczne stanowią jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych w stomatologii. Przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego jest wykonywane zdjęcie ortopantomograficzne oraz cefalometryczne. [...]

Zdjęcia zewnątrz- i wewnątrzustne

Pod koniec XIX w. do analizy tkanek miękkich zaczęto stosować fotografie. Wykorzystywano je również w pracach badawczych – np. brytyjski antropolog [...]

Modele diagnostyczne

Analiza modeli obejmuje ocenę łuku zębowego szczęki i żuchwy w stosunku do 3 płaszczyzn przestrzennych. Umożliwia również określenie wzajemnych stosunków łuków [...]

Modele diagnostyczne kiedyś i dziś

Kolejnym krokiem w diagnostyce stały się skanery wewnątrzustne. Cyfrowe wyciski i systemy skanowania wprowadzono w stomatologii w połowie lat 80. XX [...]

Podsumowanie

Podczas pierwszej wizyty ortodontycznej jest zbierana dokumentacja, która zawiera 5 opisanych powyżej elementów, tj. badanie podmiotowe, badanie przedmiotowe, diagnostyka radiologiczna, zdjęcia [...]

Do góry