Kiedy wybieraliśmy temat do niniejszego artykułu, przyświecała nam myśl, aby zaproponować czytelnikom coś, co zachęci ich do autorefleksji i przyjrzenia się sobie. Myśląc o naszej działalności zawodowej – szkoleniowej, lecz nie tylko – możemy powiedzieć, że jednym z ważniejszych źródeł satysfakcji jest dla nas to, że możemy dzielić się naszą pasją, którą jest psychologia, i inspiracjami, które sami z niej czerpiemy. Gdy więc zetknęliśmy się, chociaż nie po raz pierwszy, z pojęciem psychologii temporalnej, uznaliśmy, że jest to właśnie to, o czym chcielibyśmy opowiedzieć. Pojęciem, na którym się skoncentrujemy, jest tzw. perspektywa czasowa – pokażemy, jakie ma ona znaczenie dla codziennego funkcjonowania i realizacji celów i jak możną ją wykorzystać w pracy z pacjentem.

Psychologia każdego dnia

W centrum zainteresowania psychologii pozostaje człowiek, a przedmiotem tej dziedziny nauki są mechanizmy rządzące zachowaniami ludzi oraz to, jak zjawiska psychiczne wpływają na relacje z innymi. Żyjemy wśród innych, obserwujemy ich, zadajemy sobie pytania o ich motywację, pobudki, sposób myślenia; szukamy wyjaśnień dla interakcji, których doświadczamy, a które nie zawsze układają się po naszej myśli, próbujemy przewidzieć, jak może postąpić dana osoba. Jednym z naszych szkoleń, cieszących się największą popularnością, jest to, które wywodzi się z psychologii osobowości. Rejestratorki i asystentki z kolei z dużym entuzjazmem reagują na kwestionariusze, które wypełniamy podczas kursów, i ich omówienie. Nie dziwi nas to, ponieważ po pierwsze jako ludzie lubimy dowiadywać się o sobie czegoś nowego, a po drugie czujemy potrzebę uporządkowania świata relacji i interakcji, którym podlegamy każdego dnia. Można nawet żartobliwie powiedzieć, że w pewnym stopniu każdy z nas jest psychologiem osobowości. Kiedy zastanawiamy się, co powoduje pacjentem, gdy decyduje się rozpocząć leczenie albo – przeciwnie – zaniechać go, dlaczego koleżanka notorycznie spóźnia się na dyżur i nie wydaje się, aby był to dla niej problem − wówczas właśnie stosujemy psychologię w praktyce. Gdy usiłujemy dociec, dlaczego pacjentka podejmuje kolejną próbę zapisania się do doktora X, mimo tłumaczenia, że nie wykonuje on leczenia endodontycznego – jest to psychologia. I wreszcie gdy zadajemy sobie pytania na własny temat, np. „Co każe mi odkładać wszystko na ostatnią chwilę, chociaż za każdym razem obiecuję sobie, że będę działać w inny sposób?” – też jest to psychologia. Uprawiamy psychologię na miarę naszych możliwości – czy tego chcemy, czy nie. Trudno sobie wyobrazić, jak inaczej można by funkcjonować wśród ludzi, podejmować efektywne działania, wiązać się z kimś, przyjaźnić i pracować, gdyby nie zadawać sobie pytań o siebie i o innych. W tym artykule zapraszamy właśnie do stawiania sobie takich pytań − być może uda nam się także dostarczyć interesujących odpowiedzi.