Zaburzenia czynnościowe układu ruchowego narządu żucia (TMD − temporomandibular disorders) występują powszechnie w populacji ogólnej, a ich etiologia jest wieloczynnikowa. Objawiają się obecnością dysfunkcji i prowadzą do uszkodzenia struktur wchodzących w skład układu stomatognatycznego. Według Okesona 70% ludzi na świecie prezentuje przynamniej jeden objaw kliniczny TMD. Układ mięśniowo-szkieletowy ma zdolność adaptacji, dlatego nie wszystkie nieprawidłowości doprowadzają do objawów patologicznych. Nasilenie czynnika etiologicznego może spowodować przekroczenie możliwości kompensacyjnych organizmu i wystąpienie dolegliwości bólowych mięśni żucia, stawów skroniowo-żuchwowych (SSŻ), zaburzenia ruchomości bądź objawy akustyczne w stawach skroniowo-żuchwowych.

Do przyczyn zaburzeń równowagi czynnościowej zaliczamy czynnik okluzyjny – brak stabilnej pozycji ortopedycznej, na którą wpływa znaczna rozbieżność pomiędzy maksymalnym zaguzkowaniem (MZ) a okluzją centralną (OC), obecność węzłów urazowych, wad zgryzu, braków ilościowych i jakościowych tkanek twardych zębów. Do czynników etiologicznych zaburzeń skroniowo-żuchwowych zaliczamy również urazy, stres emocjonalny i aktywność parafunkcjonalną, w tym zaciskanie zębów i zgrzytanie zębami¹.

Cele kompleksowej rehabilitacji protetycznej

Należą do nich:

• przywrócenie optymalnego położenia przestrzennego żuchwy w stosunku do szczęki − stabilna ortopedycznie powtarzalna pozycja głów żuchwy w stawach skroniowo-żuchwowych to relacja centralna (RC). W tym położeniu wyrostki kłykciowe głów żuchwy usytuowane są w doprzednio-górnej pozycji w dołkach stawowych i spoczywają na tylnych stokach guzków stawowych¹
• odbudowa braków zębowych z zapewnieniem stabilnych, równomiernych kontaktów okluzyjnych zębów przeciwstawnych w OC – należy dążyć do tego, by kontakty okluzyjne w MZ były zgodne z ortopedyczną pozycją stawową w RC²
• odtworzenie nie tylko utraconych funkcji żucia i innych podstawowych czynności życiowych (takich jak przyjmowanie, rozdrabnianie i połykanie pokarmów, oddychanie) oraz formowania dźwięków
• poprawa estetyki uśmiechu i twarzy, które znacząco zmieniają na korzyść stan psychiki pacjenta i umożliwiają mu aktywny udział w życiu społecznym oraz zawodowym³.

Planowanie leczenia musi być poprzedzone zebraniem informacji o stanie zdrowia pacjenta. Należy przeprowadzić wywiad ogólnomedyczny i stomatologiczny, badanie kliniczne zewnątrz- i wewnątrzustne wraz z diagnostyką rentgenologiczną (RTG). Badanie k...