Przetoka przeduszna (fistula preauricularis), określana również jako zachyłek, dołek lub torbiel, jest jedną z najczęstszych wad rozwojowych małżowiny usznej¹. Objawia się jako niewielkie zagłębienie w skórze z przetoką, zlokalizowane w okolicy odnogi wstępującej obrąbka małżowiny usznej. W większości przypadków przetoki przeduszne kończą się ślepo, a ich ujście znajduje się w tkankach miękkich okolicy ucha. Bywa jednak, że są zakończone torbielą w tkance podskórnej na zewnątrz od ślinianki przyusznej; rzadziej mogą penetrować do ślinianki przyusznej lub kończyć się w okolicy pnia głównego nerwu twarzowego.

Przetoka przeduszna może być umiejscowiona jedno- lub obustronnie². Obustronne przetoki często występują rodzinnie i współistnieją z wadami małżowiny, słuchu oraz nerek. Mogą być częścią zespołów genetycznych, takich jak: zespół skrzelowo-uszno-nerkowy (BOR − branchio-oto-renal syndrome), zespół skrzelowo-uszny (BO lub BOS − branchio-otic syndrome) czy tetralogia Fallota³.

Objawy

W większości przypadków występowanie przetoki przedusznej pozostaje bezobjawowe. Niekiedy dochodzi do rozwoju stanu zapalnego przebiegającego z wydzieliną ropną, obrzękiem, zaczerwienieniem oraz bólem okolicy przedusznej⁴. Stan zapalny może prowadzić do dalszych poważnych powikłań, takich jak porażenie nerwu twarzowego, ze względu na bliski przebieg tej struktury anatomicznej⁵. Ponadto przewlekłe zapalenie jest czynnikiem ryzyka nowotworzenia⁶.

W takich przypadkach niezwykle istotne jest, aby odróżnić przetokę przeduszną objętą stanem zapalnym od innych schorzeń tej okolicy, z którymi pacjent może zgłosić się do lekarza dentysty.