Stomatologia interdyscyplinarna

„To tylko afta?” – czujność onkologiczna w codziennej praktyce stomatologicznej

dr n. med. Monika Rutkowska1

dr n. med. Aleksandra Jaroń-Prażuch1

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Trybek1,2

 

14. Wojskowy Szpital Kliniczny we Wrocławiu

2Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Trybek

4. Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ

ul. Weigla 5, 50-981 Wrocław

e-mail: grzegorz.trybek@pum.edu.pl

  • Konieczność weryfikacji histopatologicznej każdej zmiany błony śluzowej jamy ustnej utrzymującej się dłużej niż dwa tygodnie, niezależnie od jej rozmiaru, wyglądu bądź obecności dolegliwości bólowych
  • Potrzeba zwrócenia uwagi, że pozornie niegroźne objawy, takie jak przewlekłe owrzodzenie, opóźnione gojenie się zębodołu albo leukoplakia, mogą być wczesną manifestacją nowotworu jamy ustnej
  • Kluczowa rola diagnostyki radiologicznej, zwłaszcza w przypadkach niejednoznacznych klinicznie − szybka reakcja i wdrożenie odpowiednich procedur diagnostycznych znacząco wpływają na rokowanie i skuteczność leczenia

W codziennej pracy lekarza dentysty nietrudno o rutynę: ból zęba, złamany korzeń, leczenie zachowawcze bądź protetyczne są stałymi elementami naszej praktyki. Jednak pośród tych znanych i przewidywalnych przypadków mogą pojawić się zmiany, które – choć z pozoru niegroźne – stanowią wczesny sygnał choroby nowotworowej. Nadżerka, niegojące się owrzodzenie, zmiana barwnikowa, twardy naciek lub nieprawidłowe gojenie rany poekstrakcyjnej – to potencjalne symptomy wymagające natychmiastowej reakcji diagnostycznej.

Zgodnie z aktualnymi wytycznymi i standardami postępowania każda zmiana błony śluzowej jamy ustnej, która nie ulega regresji w ciągu dwóch tygodni, powinna zostać poddana weryfikacji histopatologicznej. To zasada fundamentalna, której ignorowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjenta. Wczesne wykrycie zmian przednowotworowych i nowotworowych nie tylko zwiększa szanse na skuteczne leczenie, ale oznacza mniej inwazyjną formę, dzięki czemu możliwe jest zachowanie funkcji i estetyki narządów jamy ustnej1,2.

Nowotwory jamy ustnej to wciąż istotny problem kliniczny, a ich późna wykrywalność przekłada się na niską przeżywalność pięcioletnią. W Polsce rak jamy ustnej jest zbyt często rozpoznawany w stadium zaawansowanym, kiedy leczenie wymaga rozległych ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przypadki kliniczne

Poniżej przedstawiono kilka przypadków klinicznych pacjentów, u których obserwacja zmian w obrębie jamy ustnej opóźniła diagnostykę zmiany nowotworowej.

Podsumowanie

Czujność onkologiczna powinna być integralnym elementem praktyki każdego lekarza dentysty. Zmiany błony śluzowej jamy ustnej utrzymujące się przez ponad dwa tygodnie [...]

Do góry