Wady i zalety wideotorakoskopii

W ciągu kilku minionych lat wideotorakoskopia stała się cenioną metodą diagnostyczną i leczniczą wykorzystywaną u osób dotkniętych schorzeniami narządów klatki piersiowej. W porównaniu z klasyczną torakotomią powoduje ona mniejszy uraz operacyjny, dzięki czemu wyzwala słabszą odpowiedź komórkową i humoralną organizmu, a dolegliwości bólowe są mniej nasilone. Umożliwia też dokładną ocenę powierzchni płuca i opłucnej ściennej. Powikłania wideotorakoskopii są rzadsze, czas pobytu chorych w szpitalu krótszy, koszty ich leczenia mniejsze, ponadto chorzy szybciej powracają do aktywności życiowej i zawodowej, są też zadowoleni z efektu kosmetycznego zabiegu [4,11].

Powikłania po wideotorakoskopii opisywano u 0,5-8% poddawanych jej chorych, podczas gdy częstość powikłań po klasycznej torakotomii oszacowano na około 15%. Najczęstszymi powikłaniami obserwowanymi po wideotorakoskopii są:

• przedłużający się przeciek powietrza,
• zakażenia rany operacyjnej,
• nerwobóle międzyżebrowe,
• przetoka oskrzelikowo-opłucnowa oraz
• wszczepienie komórek nowotworowych w powłoki [7].

W piśmiennictwie często porusza się zagadnienia czasu hospitalizacji i kosztów leczenia. W zależności od ośrodka, z którego pochodzą dane, czas pobytu w szpitalu chorych poddawanych wideotorakoskopii waha się od 3 do 6 dni, a okres pooperacyjny wynosi około 2 dni. Dren wprowadzony do jamy opłucnej podczas zabiegu wielu autorów usuwa w 1 lub 2 dobie po nim. Krótszy czas pobytu chorych w szpitalu sprawia, że nakłady finansowe są mniejsze, co bezpośrednio wpływa na zmniejszenie kosztów leczenia [1,2,10].

Niestety, podobnie jak każda inna metoda diagnostyczna i lecznicza, wideotorakoskopia jest również obarczona wadami, takimi jak możliwość uzyskiwania obrazu jedynie w dwóch wymiarach, niedoskonałość stosowanych narzędzi (długie narzędzia o małym zakresie ruchu) oraz niemożność badania palpacyjnego. Dlatego w trakcie wykonywania wideotorakoskopii praktycznie nie można ocenić stopnia zaawansowania nowotworu położonego głęboko w miąższu płuca [1,2,5,10]. Inną niedogodnością jest znaczny koszt zakupienia pełnego instrumentarium niezbędnego do przeprowadzania wideotorakoskopii [7].

Powikłania wczesne i późne

W porównaniu z powikłaniami obserwowanymi po torakotomii powikłania po wideotorakoskopii zdarzają się znacznie rzadziej (odpowiednio u 15 i 0,5-8% chorych). Wśród powikłań wideotorakoskopii wyróżnia się wczesne i późne.

Powikłania wczesne

Najczęstszymi wczesnymi powikłaniami wideotorakoskopii są:

• obfite krwawienie śródoperacyjne,
• niewydolność oddechowa (u około 0,5% operowanych),
• niewydolność krążeniowa (u 0,4%),
• zator powietrzny (0,2%).

Powikłania późne

Opisywane późne powikłania wideotorakoskopii to:

• rozedma podskórna,
• niewielkie krwawienie do jamy opłucnej,
• zakażenie jamy opłucnej,
• zakażenia rany operacyjnej,
• nerwobóle międzyżebrowe,
• rozsiew nowotworu w ścianie klatki piersiowej,
• przedłużający się przeciek powietrza,
• przetoka oskrzelikowo-opłucnowa.

Metody endoskopowej diagnostyki i leczenia chorób narządów klatki piersiowej znalazły szerokie zastosowanie w torakochirurgii. Należy jednak pamiętać, że jednym z głównych warunków wymaganych w celu zapewnienia bezpieczeństwa wideotorakoskopii jest możliwość wykonania konwersji zabiegu i dokończenia go metodą klasyczną.

Opisywana częstość wykonywania konwersji do klasycznej torakotomii sięga 1-9% chorych, w zależności od ośrodka. Najczęstszymi wskazaniami są obfite krwawienie śródoperacyjne, a także problemy z uwidocznieniem nieprawidłowości i dostępem do nich [3,7,9,10,12].

Podsumowanie

Wideotorakoskopia jest dobrą metodą diagnostyczną i leczniczą w chorobach klatki piersiowej, znajdującą coraz większe zastosowanie w torakochirurgii. Wiąże się z mniejszą liczbą powikłań niż klasyczne zabiegi, a także krótszym czasem hospitalizacji.