Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Koledzy!

Oddajemy do Państwa rąk kolejny numer „Chirurgii po Dyplomie”. Znajdą w nim Państwo artykuły dotyczące chirurgii przełyku, chirurgii bariatrycznej, postępowania z chorymi na raka tarczycy i raka pęcherzyka żółciowego, a także małoinwazyjnych metod leczenia osób dotkniętych chorobą Leśniowskiego-Crohna.

Oparzenia przełyku są następstwem spożycia stężonych kwasów lub zasad. Powszechne użycie środków czystości opartych na zasadach sprawia, że obecnie aż 80% oparzeń jest wywołanych przez zasady. Koagulacja białek spowodowana działaniem kwasu zapobiega głębszej penetracji substancji żrącej. Martwica rozpływna wywołana przez zasadę z reguły powoduje głębsze uszkodzenia. Przy tym zasada jako substancja bezwonna i pozbawiona smaku, jeśli jest spożywana przypadkowo, może być połknięta w większych ilościach. Co zrobić z chorym przyjętym z powodu oparzenia przełyku? Jak ocenić stopień nasilenia zmian? Jak leczyć? Na te pytania odpowiada w artykule „Oparzenia przełyku – leczenie zachowawcze i operacyjne” prof. Krzysztof Grabowski.

Współcześni chirurdzy nie mają wątpliwości, że operacje bariatryczne są najlepszą metodą zwalczania otyłości. Prace Sjöströma oparte na analizie przypadków 4047 chorych, których okres obserwacji wynosił średnio 10,9 roku, po raz kolejny wykazały nie tylko zmniejszenie masy ciała operowanych, lecz także obniżenie glikemii, ograniczenie częstości występowania nadciśnienia tętniczego i obturacyjnego bezdechu sennego, a przede wszystkim wydłużenie czasu przeżycia w porównaniu z chorymi niepoddanymi operacji. Mimo niezaprzeczalnego postępu wynikającego zarówno z wprowadzania nowych technologii do arsenału środków stosowanych w diagnostyce i leczeniu, jak i rozwoju nauk podstawowych, powikłania pozostają nieodłączną częścią chirurgii. Każdy chirurg powinien je znać, umieć im zapobiegać oraz leczyć, jeśli wystąpią. Kolejny artykuł autorstwa prof. Krzysztofa Paśnika jest źródłem wiedzy o powikłaniach występujących po operacjach bariatrycznych.

Choroby gruczołów dokrewnych są relatywnie rzadkie, niemniej mogą stwarzać wiele problemów zarówno na etapie diagnostyki, jak i leczenia. Rak tarczycy jest jednym z najczęstszych nowotworów endokrynnych. Dotyczy zwłaszcza kobiet, a częstość jego rozpoznawania w ciągu ostatnich 20 lat wyraźnie rośnie. O zasadach postępowania z chorymi na raka tarczycy możemy przeczytać w artykule dr. n. med. Wiesława Wiechno „Chirurgiczne leczenie chorych na raka zróżnicowanego tarczycy”.

Rak pęcherzyka żółciowego to rzadki i wyjątkowo źle rokujący nowotwór. Radykalne leczenie chirurgiczne jest możliwe jedynie na wczesnych etapach zaawansowania raka. W bardziej zaawansowanych postaciach nawet operacje obejmujące rozległe resekcje tkanki wątrobowej, zewnatrzwątrobowych dróg żółciowych i trzustki nie poprawiają wyników leczenia. Dlatego w przypadkach zaawansowanych dominującym sposobem leczenia pozostaje endoskopowe protezowanie dróg żółciowych. Problemy i współczesne metody leczenia chorych na raka pęcherzyka żółciowego przedstawił dr n. med. Piotr Remiszewski.

Mija 340 lat od czasu, gdy Thomas Willis opisał przypadek achalazji przełyku leczony skutecznie za pomocą dilatatora wykonanego z wielorybiej kości. 240 lat później, w 1914 r., Ernst Heller wykonał pierwszą kardiomiotomię. Dzisiaj już wiemy, że istotą choroby jest nie tylko brak zdolności dolnego zwieracza przełyku do relaksacji, lecz także upośledzenie bądź brak perystaltyki trzonu przełyku. Zdobycie doświadczenia w leczeniu tej jednostki chorobowej i rozwinięcie wiedzy zarówno o jej objawach, jak i sposobach leczenia jest niezwykle trudne wobec schorzenia, którego szacunkowa zapadalność oceniana jest na 1 przypadek na 100 000 populacji na rok. Dlatego też polecam Państwu pracę przedstawioną przez prof. Grzegorza Wallnera i dr. n. med. Tomasza Pedowskiego „Kurcz wpustu”.

Coraz więcej ośrodków wykonuje zaawansowane zabiegi laparoskopowe. Mniejszy uraz tkanek, szybszy powrót funkcji układu pokarmowego oraz zapobieganie immunosupresji związanej z urazem to niewątpliwe zalety chirurgii małoinwazyjnej. Techniki te zdobywają coraz większe uznanie w leczeniu chorób nowotworowych. Prof. Marek Durlik i dr n. med. Zuzanna Kaszycka proponują kolejne zastosowanie metod małoinwazyjnych w artykule „Operacje laparoskopowe w chorobie Leśniowskiego-Crohna”.

Przekazując Państwu lutowe wydanie „Chirurgii po Dyplomie”, wyrażamy nadzieję, że prezentowane artykuły zainteresują Państwa i przyczynią się do uporządkowania, a czasami do poszerzenia Państwa wiedzy chirurgicznej.

Interesującej lektury