Współczesne leczenie chorych na raka jelita grubego jest wielodyscyplinarne. Podstawową rolę nadal odgrywa właściwie przeprowadzona operacja. Poprzedzenie jej radiochemioterapią zwiększa odsetek wykonywanych radykalnych resekcji i operacji z oszczędzeniem zwieraczy.

Rak jelita grubego (RJG) stanowi drugą co do częstości przyczynę zgonów na nowotwory złośliwe w Polsce. Według danych European Society of Medical Oncology1 RJG stanowi czwartą przyczynę zgonów z powodu nowotworów złośliwych na świecie – około 608 000 zgonów/rok. W ciągu 10 lat (1997-2007) obserwowaliśmy zmniejszenie śmiertelności w państwach Unii Europejskiej głównie dzięki silnie rozwiniętemu systemowi badań przesiewowych, profilaktycznej endoskopowej resekcji polipów gruczolakowych oraz coraz bardziej skutecznym formom terapii skojarzonej. Niestety, wyniki leczenia chorych na ten nowotwór w Europie i na świecie odbiegają od uzyskiwanych w Polsce. Odnotowane w naszym kraju 5-letnie przeżycia chorych na raka okrężnicy w zależności od płci wyniosły w 2000 r. 32,4:30,8% (K:M), a w grupie chorych na raka odbytnicy 33,2:24% (K:M).² W Stanach Zjednoczonych w latach 2000-2005 5-letnie przeżycia chorych na raka odbytnicy sięgały 68,5%. Różnice wynikają z podstawowej kwestii organizacji i funkcjonowania systemu badań przesiewowych w krajach zachodnich pozwalającego na wczesne wykrywanie RJG o niższym stopniu zaawansowania klinicznego. W takich przypadkach zabieg operacyjny, niekiedy w połączeniu z terapią skojarzoną, stwarza realne szanse na dobre rokowanie i osiągnięcie wysokich wskaźników przeżycia w tej grupie chorych. Dodatkowym aspektem wartym podkreślenia jest włączenie terapii neoadiuwantowej, uznawanej obecnie za obowiązującą integralną metodę leczenia chorych na miejscowo zaawansowanego raka odbytnicy, co potencjalizuje, a niekiedy umożliwia wykonanie w pełni resekcyjnego zabiegu operacyjnego.³ Wspomniane czynniki z pewnością przyczyniły się do zwiększenia odsetka 5-letnich przeżyć w tej grupie chorych także w naszym kraju, wyniki wciąż jednak nie są zadowalające, a liczba chorych, u których nowotwór jest rozpoznawany w wysokim stopniu zaawansowania, nadal jest zbyt duża.

Z czego wynikają najczęstsze problemy i nieprawidłowości wczesnej diagnostyki i leczenia?

Pułapki diagnostyczne

Polipy jelita grubego

Od dawna wiadomo, że jedyną formą profilaktyki rozwoju RJG o udowodnionej skuteczności jest usunięcie polipów wykrytych w trakcie przesiewowego badania endoskopowego. Warto podkreślić bezwzględną konieczność resekcji zmian polipowatych w całości z...