Chirurgia przełyku

Choroba refluksowa przełyku

prof. dr hab. n. med. Wiesław Tarnowski, lek. Karolina Wawiernia

Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Przewodu Pokarmowego CMKP, SPSK im. prof. W. Orłowskiego w Warszawie

Adres do korespondencji: lek. Karolina Wawiernia, Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Przewodu Pokarmowego CMKP SPSK im. prof. W. Orłowskiego, ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa. E-mail: kl.chirurgii.ogolnej@szpital-orlowskiego.pl

Chorobę refluksową przełyku rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie charakterystycznych objawów. Leczenie polega głównie na stosowaniu antagonistów receptora H2 lub inhibitorów pompy protonowej. Niektórzy chorzy wymagają jednak interwencji chirurgicznej – najczęściej laparoskopowej.

Choroba refluksowa przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease) jest jednym z najczęstszych schorzeń w praktyce lekarza gastroenterologa. Dotyczy dużej grupy chorych kierowanych niejednokrotnie do leczenia operacyjnego. W czasach, gdy jedyną dostępną metodą diagnostyczną były badania radiologiczne, GERD było synonimem przepukliny rozworu przełykowego przepony. Dzięki powszechnemu zastosowaniu badań endoskopowych stało się równoważne zapaleniu przełyku. Po wprowadzeniu monitorowania pH przełyku przyjęto, że refluksowi odpowiada zwiększenie ponad normę czasu ekspozycji na pH przełyku mniejsze niż 4 (w przypadku refluksu kwaśnego). Ponadto wprowadzenie leków z grupy antagonistów receptora H2 (H2RA – histamin 2 receptor antagonist) oraz inhibitorów pompy protonowej (PPI – proton pump inhibitor) całkowicie odmieniło leczenie farmakologiczne oraz zalecenia dotyczące następowego leczenia operacyjnego.1 W naszym artykule przedstawimy objawy, powikłania oraz sposoby leczenia zachowawczego, endoskopowego i operacyjnego. Największą zaś uwagę poświęcimy aktualnym zaleceniom diagnostyczno-leczniczym GERD Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego opublikowanym w „The American Journal of Gastroenterology” w marcu 2013.

Etiopatogeneza

W etiopatogenezie GERD przyczynę dolegliwości stanowi przede wszystkim dysfunkcja bariery antyrefluksowej – jednego lub wszystkich jej elementów. Pod pojęciem bariery antyrefluksowej rozumiemy anatomiczną budowę połączenia żołądkowo-przełykowego, na którą składają się: dolny zwieracz przełyku (LES – lower esophageal sphincter), odnogi przepony oraz kąt Hisa.1

Dolny zwieracz przełyku to segment długości 3-4 cm tonicznie kurczących się okrężnych mięśni gładkich w dalszym końcu przełyku. Ciśnienie spoczynkowe LES u zdrowego człowieka mieści się w zakresie od 10 do 35 mmHg w zależności od ciśnienia wewnątrzżołądkowego.

Inne przyczyny GERD

Pozostałymi przyczynami występowania GERD są:

  • upośledzone opróżnianie przełyku
  • upośledzone opróżnianie żołądka
  • zwiększone ciśnienie wewnątrzżołądkowe
  • nadwrażliwość przełyku na kwas żołądkowy.

Symptomatologia

Za GERD uznaje się występowanie co najmniej jednego epizodu refluksu żołądkowo-przełykowego w tygodniu powodujące istotne pogorszenie jakości życia i (lub) uszkodzenie błony śluzowej przełyku.2 Zgodnie z tą definicją ustalenie rozpoznania GERD nie...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka

Gastroduodenoskopia jest badaniem z wyboru w diagnostyce chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego, a także w diagnostyce różnicowej chorób o innym podłożu manifestujących się objawami zbliżonymi do [...]

Leczenie

Zaleca się:

Powikłania GERD

Okrężne zwężenie przełyku jest zazwyczaj powikłaniem pozapalnym powstającym w procesie gojenia nadżerek lub owrzodzeń przełyku w następstwie odkładania się kolagenu i postępującego zwłóknienia. W diagnostyce [...]

Podsumowanie rekomendacji Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego11

1. Wstępne rozpoznanie GERD może być ustalone na podstawie typowych objawów, tj. zgagi i ulewań. Zaleca się empiryczne leczenie preparatem z grupy PPI [...]
Do góry