BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Chirurgia raka piersi
Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu raka piersi
prof. dr hab. n. med. Wojciech Zegarski1,2
dr n. med. Tomasz Nowikiewicz1,2
Stworzenie w Polsce ośrodków wyspecjalizowanych w leczeniu chorych na raka piersi pozwoli na wyeliminowanie wielu błędów popełnianych w trakcie diagnostyki i leczenia, a tym samym na uzyskiwanie lepszych wyników.
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w krajach wysoko rozwiniętych.1,2 Obserwowanej tendencji wzrostowej liczby nowych zachorowań w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej towarzyszy jednoczesne zmniejszenie umieralności z powodu tej choroby.
Sytuacja epidemiologiczna w Polsce w tym zakresie jest nieco odmienna. Należymy do krajów o dynamicznej progresji poziomu zachorowalności na raka piersi (wzrost z około 14 500 nowych przypadków w 2005 r. przez 15 000 zachorowań w 2010 r. do ponad 16 000 obecnie oraz – według prognoz – do około 20 000 na końcu bieżącego dziesięciolecia), a także o utrzymującym się wysokim wskaźniku umieralności z powodu tego nowotworu, wynoszącym nieco ponad 14/100 000.1-3 Według danych zaczerpniętych z Krajowego Rejestru Nowotworów w ciągu pierwszej dekady XXI wieku odnotowano niewielki wzrost wskaźnika 5-letniego przeżycia względnego – z 75,0% w latach 2000-2002 do 77,2% w latach 2003-2005.1,4
Wśród przyczyn nadal niezadowalającego odsetka trwałych wyleczeń chorych na raka piersi w Polsce należy wymienić także popełnianie pewnych błędów – zarówno na etapie wykrywania choroby, jak i w trakcie jej leczenia.
Część spośród stwierdzanych nieprawidłowości wynika z ograniczeń dotyczących możliwości diagnostycznych stosowanych metod (m.in. badań obrazowych, śródoperacyjnego badania histopatologicznego itp.) bądź terapeutycznych (np. nieuwidocznienia węzła wartowniczego). Jednak w celu omówienia możliwie wszystkich najistotniejszych aspektów procesu przygotowania chorych do leczenia operacyjnego i samego leczenia, zwrócono uwagę również na te zagadnienia. Pominięto natomiast analizę oczywistych błędów popełnianych w fazie przedszpitalnej (np. opisanie zmiany po niewłaściwej stronie ciała) bądź szpitalnej procesu leczenia (nieusunięcie zmiany pierwotnej, wykonanie zabiegu na niewłaściwej piersi i in.), jak również niezwiązanych z leczeniem operacyjnym (pozostających w związku z innymi metodami terapii przeciwnowotworowej: leczenie systemowe, radioterapia).
Błędy w trakcie diagnostyki
Jak wynika z danych National Coalition on Health Care, w Stanach Zjednoczonych rak piersi zajmuje drugie miejsce pod względem liczby błędów popełnianych podczas jego diagnozowania wśród poddanych analizie 21 rodzajów nowotworów (większe problemy powodowało u respondentów jedynie rozpoznanie chłoniaka).5