dr hab. n. med. Mariusz Frączek

Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Oddajemy w Państwa ręce grudniowy numer „Chirurgii po Dyplomie”. Dołożyliśmy wielu starań, aby nie zawieść Waszych oczekiwań – poprosiliśmy o przygotowanie artykułów poświęconych różnorodnym zagadnieniom z zakresu chirurgii.

Mimo ogromnego postępu wiedzy w przypadku niemal wszystkich nowotworów radykalne wycięcie guza pierwotnego pozostaje podstawową i decydującą metodą umożliwiającą wyleczenie chorego. Było to dotychczas możliwe jedynie w przypadku guzów ograniczonych regionalnie, a chorzy z rozsiewem wewnątrzotrzewnowym (cecha M1b) byli kwalifikowani do leczenia paliatywnego. W tej grupie chorych mediana przeżycia, mimo wprowadzenia nowych schematów leczenia systemowego, wynosi jedynie 6-11 miesięcy. Od początku lat dziewięćdziesiątych rozwijała się idea poszerzenia pola działania metod o skuteczności lokalnej (chirurgia, radioterapia) na wybraną grupę chorych na nowotwory układu pokarmowego z przerzutami do otrzewnej. W ostatnich latach udoskonalono i rozpowszechniono metodę leczenia rozsiewu wewnątrzotrzewnowego umożliwiającą wydłużenie okresu bez wznowy miejscowej nawet do 62,7 miesiąca oraz uzyskanie pięcioletniego przeżycia w tej grupie chorych na poziomie 51%. Dootrzewnowe podanie chemioterapeutyku w warunkach hipertermii (HIPEC – hyperthermic intraperitoneal chemotherapy), poprzedzone dokładnym zabiegiem cytoredukcyjnym (CRS –cytoreductive surgery), jest coraz szerzej stosowane na świecie i w Polsce. Metoda ta jest najbardziej skuteczna w przypadku chorych, u których istnieje możliwość usunięcia wszystkich widocznych zmian w otrzewnej, tj. uzyskania kompletnej cytoredukcji CC-0 (completeness of cytoreduction). Oznacza to, że nie pozostawia się w jamie brzusznej makroskopowych ognisk nowotworu. Ze względu na sposób szerzenia się nowotworu w jamie otrzewnej, tzn. umiejscowienie wszczepów oraz ich liczbę w określonych rejonach jamy brzusznej, zabiegi cytoredukcyjne są bardzo trudnymi technicznie i czasochłonnymi procedurami. Znaczna rozległość zabiegu chirurgicznego oraz podanie chemioterapeutyku do jamy otrzewnej w hipertermii są obarczone dużym ryzykiem powikłań, nawet na poziomie około 34%, oraz śmiertelnością okołooperacyjną na poziomie 4%. Zainteresowanych odsyłam do artykułu prof. Tomasza Jastrzębskiego zatytułowanego „Leczenie przerzutów raka jelita grubego do otrzewnej – zabiegi cytoredukcyjne i HIPEC”.

W cyklu „Jak ja to robię” swoje doświadczenia w zakresie operacji przetok odbytu przedstawia uznany proktolog dr hab. Małgorzata Kołodziejczak. Na uwagę zasługuje znakomita dokumentacja fotograficzna w tym artykule. Gorąco zachęcam Państwa do skorzystania z doświadczenia Pani Docent.

Tematem szczególnie mi bliskim jest limfadenektomia w raku żołądka. Jej właściwe wykonanie stało się wyznacznikiem skuteczności leczenia chorych na raka żołądka. W znakomitym artykule dr. hab. Antoniego M. Szczepanika i dr. Radosława Pacha „Limfadenektomia w raku żołądka – praktyka a wytyczne postępowania” znajdą Państwo odpowiedzi na wiele pytań, stanowi on bowiem cenny poradnik dla każdego chirurga praktyka.

O sposobach leczenia i kwalifikacji chorych ze zwężeniem tętnic szyjnych napisał prof. Dariusz Janczak z Zakładu Specjalności Zabiegowych Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.

Dotychczas nie publikowaliśmy prac kazuistycznych. Na podstawie Państwa opinii Rada Naukowa „Chirurgii po Dyplomie” postanowiła prezentować tego typu artykuły na łamach naszego pisma. Pierwszym z nich jest opis przypadku wytrzewienia przez pochwę autorstwa doktora Marcina Czachóra i doktora Bartosza Głogowskiego. Zachęcam Państwa do przysyłania innych prac kazuistycznych na adres redakcji.

W dziale „Chirurg w sądzie” doktor Radosław Drozd rozważa poważny z punktu widzenia chirurga problem – czym różni się powikłanie od błędu medycznego?

Przekazujemy Państwu grudniowe wydanie „Chirurgii po Dyplomie” z nadzieją, że prezentowane artykuły zainteresują Państwa i przyczynią się do uporządkowania, a nawet poszerzenia Państwa wiedzy.

Życzę Państwu interesującej lektury.