Leczenie chirurgiczne jest jednym z elementów skojarzonego leczenia raka trzustki, ale tylko chorzy operowani w założeniu radykalnie mają szansę na wyleczenie lub długie przeżycie.

Wprowadzenie

Pomimo postępów w diagnostyce i leczeniu rak trzustki jest jednym z najbardziej agresywnych nowotworów. Jest odpowiedzialny za blisko 1/5 zgonów z powodu chorób nowotworowych w Europie. Ogólny wskaźnik przeżyć 5-letnich wynosi 5%, przy czym tylko chorzy poddani leczeniu chirurgicznemu jako jednemu z elementów leczenia skojarzonego mają szansę na wyleczenie. Śmiertelność i chorobowość po resekcjach jest relatywnie mała w ośrodkach referencyjnych, co w połączeniu z korzystną biologią części guzów pozwala na osiągnięcie przeżyć 5-letnich na poziomie 50% w wybranych podgrupach pacjentów. Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi guzy trzustki dzielimy na:

• resekcyjne
• granicznie resekcyjne
• miejscowo zaawansowane (nieresekcyjne)
• nieresekcyjne z przerzutami

Chirurgia ma zastosowanie w guzach resekcyjnych i granicznie resekcyjnych.^1,2

Rys historyczny

Wybitny włoski patolog Giovanni Battista Morgagni w 1769 r. jako pierwszy opisał przypadek raka trzustki. Jednak badanie wykonane wyłącznie na podstawie autopsji bez użycia mikroskopu budzi pewne wątpliwości co do trafności rozpoznania. Najwcześni...

Epidemiologia nowotworów trzustki i brodawki Vatera

W ostatnich latach częstość występowania raka trzustki zwiększa się i w Europie wynosi 10-15 na 100 tys. mieszkańców rocznie. Szczyt zachorowań przypada w grupie wiekowej 65-75 lat. Pomimo coraz lepszych metod diagnostycznych i oceny stopnia zaawansowania jest to jeden z nowotworów o najwyższej śmiertelności (średnia 5-letnia przeżywalność wynosi 0,4%). Rak trzustki jest trzecią przyczyną zgonów z powodu nowotworów przewodu pokarmowego. Stopień zaawansowania raka trzustki klasyfikuje się często jako:

• chorobę ograniczoną do trzustki
• zaawansowaną lokoregionalnie
• uogólnioną z przerzutami odległymi.

Mediana czasu przeżycia chorych zależy od stopnia klinicznego i wynosi:

• 11-18 miesięcy w przypadku raka ograniczonego do trzustki
• 10-12 miesięcy w przypadku zaawansowania lokoregionalnego
• 5-7 miesięcy w przypadku choroby uogólnionej z przerzutami.

Zabiegi resekcyjne wykonywane są u 2,6-9% chorych, średnie przeżycie po operacji wynosi 11-20 miesięcy, 5-letnie przeżycie 7-25%. Nieliczni pacjenci przeżywają >7 lat. Istotnym czynnikiem ryzyka jest rodzinne występowanie raka trzustki (u 5-10% ch...

Diagnostyka raka trzustki