W dzisiejszych czasach terapia skojarzona jest standardem postępowania u chorych na zaawansowanego raka żołądka. Chociaż jej stosowanie przyczyniło się do poprawy wyników leczenia, radykalna resekcja jest ciągle najistotniejszym elementem postępowania.

Wstęp

Pomimo zmniejszającej się zapadalności na raka żołądka zarówno w Polsce, jak i w innych krajach półkuli zachodniej nadal jest on drugim najczęstszym nowotworem układu pokarmowego. Według danych z Krajowego Rejestru Nowotworów w 2014 r. odnotowano ponad 3500 nowych przypadków raka żołądka u mężczyzn, co stanowiło 4,5% wszystkich nowotworów u tej płci i plasowało go na siódmym miejscu, jeśli chodzi o częstość występowania. U kobiet nowotwór rozwija się rzadziej, stanowi on dziesiąty co do częstości występowania typ nowotworu złośliwego (2,5% wszystkich nowotworów), co dało w 2014 r. 2000 nowych przypadków w tej grupie. Według wspomnianego rejestru 5-letnie standaryzowane przeżycie chorych na raka żołądka w naszym kraju zwiększyło się nieznacznie z 14,2% w latach 1995-1999 do 18,6% w latach 2005-2009.¹

W dużym stopniu dzięki perfekcyjnej technice chirurgicznej już w latach 70. i 80. ubiegłego wieku wyniki chirurgicznego leczenia raka żołądka w Japonii były nieporównywalnie lepsze niż w krajach zachodnich. Według rejestru National Cancer Center w Tokio 5-letnie przeżycie ogólne chorych operowanych w latach 1971-1985 wyniosło ponad 60% przy śmiertelności okołooperacyjnej wynoszącej 1%.² Dla porównania: w randomizowanym badaniu przeprowadzonym w Holandii w latach 1989-1993 śmiertelność okołooperacyjna wyniosła 10%, a 5-letnie przeżycie mniej niż 50%.³ Neoadiuwantowa czy uzupełniająca chemioterapia (lub chemioradioterapia) nie są w stanie poprawić wyniku źle przeprowadzonej operacji. Z tego względu znajomość zasad radykalnego wycięcia żołądka z powodu raka powinna być obligatoryjna dla wszystkich chirurgów zajmujących się leczeniem tej choroby. Ma to szczególne znaczenie w krajach, gdzie wyniki leczenia są niezadowalające. Do takich krajów niestety należy Polska, co skłoniło nas do napisania tego artykułu.

Najwięcej nowych przypadków raka żołądka notuje się od lat w krajach Azji Wschodniej. Dominują tam raki zlokalizowane obwodowo, inaczej niż w krajach zachodnich, gdzie notuje się coraz większy odsetek guzów położonych proksymalnie. Ponadto w krajach azjatyckich (Japonia, Korea Południowa) co najmniej 50% raków to postacie wczesne. Stwarza to szanse na wykonanie częściowej resekcji żołądka u znacznego odsetka chorych.^4,5