Technika laparoskopowa w wielu kwestiach pozwala na poprawę wyników leczenia chirurgicznego, chociaż nie jest ona wolna od wad. Mimo że wiąże się ze zmniejszeniem powikłań pooperacyjnych, a w wybranych stanach klinicznych również śmiertelności, zabieg laparoskopowy uznawany jest za technicznie trudniejszy, a jego koszty są wyższe niż operacji klasycznej. Sytuacja ta zmienia się jednak, jeśli wziąć pod uwagę analizę kosztów hospitalizacji oraz leczenia powikłań.

Wstęp

Wprowadzenie laparoskopii do powszechnego użytku należy uznać za największe osiągnięcie w chirurgii jamy brzusznej w ciągu ostatnich dwóch dekad. Liczne publikacje z ostatnich lat dowiodły, że dzięki laparoskopii możliwe jest przyspieszenie rekonwalescencji i zmniejszenie odsetka powikłań. Lepszy jest też efekt kosmetyczny niż w przypadku operacji planowych. Obecnie również w naszym kraju obserwuje się stały wzrost liczby zabiegów wykonywanych techniką minimalnie inwazyjną, w tym rozległych operacji brzusznych (jelito grube, żołądek, trzustka). Co więcej, zmianę tę wymuszają czynniki związane z samymi pacjentami. Po pierwsze, starzenie się społeczeństwa i zwiększenie odsetka chorych z grup tzw. wysokiego ryzyka nierzadko wymaga od nas podjęcia decyzji dotyczących bezpieczeństwa operacji i wyboru mniej obciążającej operacji małoinwazyjnej. Po drugie, zmienia się nastawienie samych chorych do techniki operacyjnej, którzy niejednokrotnie kategorycznie domagają się operacji laparoskopowej.

O ile więc nikt nie ma wątpliwości co do zalet laparoskopii w chirurgii planowej, o tyle w przypadku operacji wykonywanych ze wskazań nagłych nadal w większości ośrodków dominuje dostęp klasyczny. Decydują o tym różne względy. Nie bez znaczenia jest przywiązanie do tradycji i opór przed wprowadzeniem czegoś nowego. Często jednak najistotniejsze są względy praktyczne: brak sprzętu i narzędzi w godzinach popołudniowych i nocnych oraz nieobecność na dyżurze wykwalifikowanego chirurga mającego stosowne umiejętności. Kolejną barierą jest też dłuższy czas operacji, zwłaszcza jeżeli są one wykonywane sporadycznie, a zespół operacyjny nie posiada wystarczającego doświadczenia. Na wstępnych etapach nakłady pracy ze strony średniego personelu związane z przygotowaniem instrumentarium są większe. Nie zmienia to jednak faktu, że i w tej dziedzinie chirurgii dokonały się istotne zmiany, a wyniki badań naukowych w pewnych przypadkach jednoznacznie wskazują na zalety laparoskopii.

Tradycyjnie przyjmuje się, że tzw. ostry brzuch to różnorodna grupa chorób, które z definicji wymagają lub mogą wymagać doraźnej interwencji chirurgicznej. Zalicza się do nich schorzenia przebiegające z objawami zapalenia otrzewnej oraz niedrożnoś...