BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Praktyka medyczna
Narząd wzroku u kobiet w ciąży powikłanej cukrzycą
Dr n. med. Jadwiga Bernardczyk-Meller1
Dr n. med. Agnieszka Zawiejska2
Prof. dr hab. med. Ewa Wender-Ożegowska2
Ciąża u zdrowej kobiety nie indukuje na ogół żadnych trwałych zmian w narządzie wzroku.[1] U niektórych zdrowych kobiet ciężarnych obserwuje się zmiany koloru skóry na powiekach (może mieć lekko brązowe zabarwienie) oraz niewielką ptozę, czyli opadanie powieki górnej. Zmniejsza się czułość rogówki oraz zwiększa się jej grubość.[1,2] W III trymestrze ciąży dochodzi stosunkowo często do spadku produkcji łez, co może powodować zwiększoną wrażliwość rogówki oraz spojówki, skłonność do jej podrażnienia, zaczerwienienia, a także powodować gorszą tolerancję noszonych soczewek kontaktowych.[1,2]
Przez cały okres ciąży obserwuje się natomiast niższe ciśnienie wewnątrzgałkowe w porównaniu z grupą kontrolną. Ponadto może wystąpić przejściowy spadek akomodacji oka oraz zwiększona krzywizna rogówki, co objawia się przejściowym nasileniem krótkowzroczności. W fizjologicznej ciąży nie obserwuje się zmian w ukrwieniu siatkówki i naczyniówki. Spotyka się natomiast doniesienia o zmianach w polu widzenia.[1]
Niektóre choroby oczu, na które choruje ciężarna, mogą mieć zmieniony przebieg w ciąży. Obserwuje się korzystny wpływ ciąży na przebieg jaskry i zapaleń błony naczyniowej. Natomiast w niektórych sytuacjach może dojść do zaostrzenia wcześniejszych procesów chorobowych i taką sytuację możemy obserwować u kobiet w ciąży powikłanej wcześniej już występującą cukrzycą, nadczynnością tarczycy, stwardnieniem rozsianym i guzami przysadki.[1] Zmiany w narządzie wzroku u ciężarnych z cukrzycą są tematem naszego doniesienia.
Dobrze znany czynnik
Płodność w grupie kobiet chorujących na cukrzycę, mimo że nadal niższa niż w populacji ogólnej, stopniowo się poprawia, a także coraz częściej chęć posiadania potomstwa wykazują kobiety chorujące na długotrwałą cukrzycę z powikłaniami naczyniowymi.
Dostępne dane wskazują, że standardowy wskaźnik płodności (odsetek ciąż oczekiwanych dla danej populacji do liczby ciąż rzeczywiście odnotowanych) wynosi 0,8 dla niepowikłanej cukrzycy typu 1, a dla cukrzycy z powikłaniami naczyniowymi jest jeszcze niższy i wynosi: 0,63 dla kobiet z retinopatią, 0,54 dla kobiet z nefropatią i 0,34 dla kobiet z powikłaniami sercowo-naczyniowymi.[3]
Należy zauważyć, że ważnym elementem, który może mieć wpływ na zdrowie ciężarnej, są zmiany metaboliczne zachodzące w okresie ciąży, wynikające z adaptacji ustroju kobiety ciężarnej do tych potrzeb.
Zmiany metaboliczne towarzyszące ciąży mają na celu:
- zapewnienie prawidłowego wzrastania oraz rozwoju płodu,
- dostarczenie rozwijającemu się nowemu organizmowi zapasów energii w postaci glukozy, tłuszczów i aminokwasów, niezbędnych dla płodu w czasie ciąży i po urodzeniu,
- zagwarantowanie ciężarnej odpowiedniego gromadzenia substancji zapasowych dla potrzeb związanych z ciążą, podczas porodu oraz w okresie laktacji.
