Dietetyka

Jak prowadzić dietoterapię w cukrzycy u osób starszych

Dr hab. inż. Dariusz Włodarek

Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie

Adres do korespondencji: Dr hab. inż. Dariusz Włodarek, Katedra Dietetyki Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, 02-776 Warszawa, ul. Nowoursynowska 159, tel. 22 593 70 24, dariusz_wlodarek@sggw.pl

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD 2017) zaleca, aby osoby chorujące na cukrzycę dążyły do zapewnienia odpowiedniej wartości energetycznej diety w stosunku do potrzeb organizmu, wybierały produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym (IG <55), starały się maksymalnie ograniczyć spożycie cukrów prostych, dążąc do ich maksymalnego wykluczenia z diety, ograniczały ilość produktów tłustych, zwłaszcza bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe oraz izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, zastępowały tłuszcze zwierzęce tłuszczami pochodzenia roślinnego, dbały o to, aby w diecie było dużo warzyw oraz z umiarem spożywały owoce.

W odniesieniu do osób starszych PTD zaznacza, że nadrzędnym celem leczenia jest dążenie do poprawy lub przynajmniej utrzymanie dotychczasowej jakości życia, a kluczowe znaczenie ma unikanie hipoglikemii przy jednoczesnym zmniejszaniu objawów hiperglikemii. Wytyczne dietetyczne w tej grupie powinny być zgodne z zaleceniami ogólnymi, jednak modyfikacja diety może być mało skuteczna ze względu na utrwalone nawyki żywieniowe.

Wymagania dotyczące kontroli glikemii u osób starszych są mniej rygorystyczne w stosunku do osób młodszych. PTD zaleca, aby stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c) u osób chorych na cukrzycę nie było większe niż 7 proc. U osób po 65. r.ż. wymagane jest, aby nie przekraczało 8 proc, chyba że przewidywany czas przeżycia jest dłuższy niż 10 lat, wtedy zaleca się, aby nie przekraczało 7 proc.

Natomiast według wytycznych American Geriatric Society, American Diabetes Association, International Diabetes Federation i European Diabetes Workin Party (ADA, 2016; Kirkman i wsp. 2012; Sinclair i wsp. 2011; IDF, 2013) u osób starszych z dobrą kondycją fizyczną leczonych farmakologiczne HbA1c nie powinna przekraczać 7,5 proc., natomiast u osób starszych ze współistniejącymi schorzeniami oraz u tych, u których oczekiwany czas przeżycia nie przekracza 10 lat – nie więcej niż 8 proc., oraz indywidualnie u osób bardzo starych i z wysoce zaawansowanymi postaciami chorób – mniej niż 8,5 proc.

Przedstawione powyżej rekomendacje dotyczące kontroli glikemii oraz stężenia HbA1c świadczą o konieczności indywidualnego podejścia do intensywności terapii cukrzycy u osób starszych i generalnie świadczą o mniej rygorystycznym podejściu.

Różnice w potrzebach energetycznych

Planując sposób żywienia osób starszych oraz przekazując pacjentom zalecenia żywieniowe, należy pamiętać, że nie jest to grupa jednorodna. Konieczne jest uwzględnienie indywidualnych nawyków, wynikających z wieku, gdyż osoby ok. 70. r.ż. różnią si...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Różnice w potrzebach energetycznych

Planując sposób żywienia osób starszych oraz przekazując pacjentom zalecenia żywieniowe, należy pamiętać, że nie jest to grupa jednorodna. Konieczne jest uwzględnienie [...]

Najkorzystniejsze BMI u osób starszych

Otyłość jest czynnikiem ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz pogarsza przebieg choroby. Jednak w przypadku osób starszych chorujących na cukrzycę należy [...]

Terapia żywieniowa

Na sposób żywienia się osób starszych wpływają również zmiany w organizmie związane ze starzeniem się. Może u nich dochodzić do pogorszenia [...]

Błędne modyfikacje

Pacjenci, którzy dostają zalecenie od lekarza, aby zmienić swój sposób żywienia, czyli przejść na dietę, niejednokrotnie w dobrej wierze wprowadzają zmiany [...]

Cudowne produkty – superżywność

Dążenie pacjentów do polepszenia sposobu żywienia może się również manifestować w poszukiwaniu cudownych diet lub produktów. W internecie i niejednokrotnie w [...]

Zachęcać do trzech pełnych posiłków

Osoby starsze powinny być zachęcane do interakcji socjalnych. Wspólne spożywanie posiłków wpływa korzystnie na apetyt oraz na jakość diety. Nie należy [...]
Do góry