Unikamy powikłań
Przygotowanie kobiety z cukrzycą do zabiegu operacyjnego
Dr hab. med. Mariusz Jasik
Występowanie cukrzycy u kobiet wiąże się z koniecznością zastosowania dodatkowych procedur podczas zabiegów chirurgicznych w celu ograniczenia ryzyka rozwoju powikłań oraz śmiertelności około- i pooperacyjnej.
Kobietom z cukrzycą podczas zabiegów chirurgicznych towarzyszy zwykle zwiększona reakcja na stres, hiperglikemia, diureza osmotyczna oraz hipoinsulinemia, które mogą prowadzić do kwasicy ketonowej lub stanu hiperglikemiczno-hiperosmolalnego. Obecność hiperglikemii powoduje osłabienie czynności leukocytów i dczas zabiegów chirurgicznych towarzyszy zwykle zwiększona reakcja na stres, hiperglikemia, diureza osmotyczna oraz hipoinsulinemia, które mogą prowadzić do kwasicy ketonowej lub stanu hiperglikemiczno-hiperosmolalnego. Obecność hiperglikemii powoduje osłabienie czynności leukocytów i opóźnienie gojenia ran.
W celu właściwego przygotowania pacjentek z cukrzycą do zabiegu operacyjnego niezbędna jest optymalizacja kontroli metabolicznej poprzez wnikliwe monitorowanie glikemii oraz właściwe stosowanie płynów, elektrolitów i insuliny.[1]
Operacja kobiet chorych na cukrzycę powinna być zaplanowana odpowiednio wcześniej. Zaleca się przeprowadzenie badań umożliwiających ocenę kontroli metabolicznej cukrzycy i analizę obecności jej powikłań. Pacjentki przed planowym zabiegiem operacyjnym powinny:
- spełniać kryteria optymalnego wyrównania metabolicznego cukrzycy,
- mieć możliwość odbycia konsultacji diabetologicznej i internistycznej.[2]
Jeśli chore nie są właściwie wyrównane metabolicznie, lekarz prowadzący terapię cukrzycy powinien ją zmodyfikować, a w przypadku trudności skierować pacjentki do szpitala w celu poprawy kontroli glikemii.
NAJWAŻNIEJSZE REKOMENDACJE
Stężenie HbA1c powyżej 8,5 proc. jest wskazaniem do odroczenia planowanego zabiegu operacyjnego u pacjentek z cukrzycą.
U kobiet leczonych insuliną przed zabiegiem operacyjnym nie wolno przerywać insulinoterapii, a u chorych na cukrzycę typu 2 wcześniej leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi należy zazwyczaj czasowo zastosować insulinoterapię.
W okresie okołozabiegowym zalecane są docelowe wartości glikemii w zakresie 100-180 mg/dl. Normalizacja wyrównania metabolicznego cukrzycy u pacjentek w okresie okołozabiegowym ogranicza ryzyko powikłań i zgonu. U kobiet w ciężkim stanie ogólnym, żywionych parenteralnie, zalecane jest leczenie insuliną podawaną dożylnie w dawce zależnej od glikemii.
PRZEDOPERACYJNE BADANIE PACJENTEK CHORYCH NA CUKRZYCĘ
Przedoperacyjne badanie kobiet chorych na cukrzycę obejmuje:
