Otyłość została uznana za chorobę dopiero w drugiej połowie XX w., a w 1997 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła globalną epidemię otyłości¹. Jej leczenie przyczynowe nadal jest wyzwaniem. Prognozuje się, że w 2030 r. ok. 20% światowej populacji osób dorosłych będzie otyłych.

Operacje bariatryczne powodują utratę masy ciała, zmniejszają zaburzenia endokrynne i metaboliczne związane z otyłością oraz zmniejszają współchorobowość.

Leczenie bariatryczne przy licznych zaletach niesie ze sobą ryzyko powikłań. Wczesne powikłania są typowe dla zabiegów w obrębie jamy brzusznej. Powikłania późne obejmują hipoglikemię i zaburzenia wchłaniania. Takie zabiegi zmieniają anatomię przewodu pokarmowego oraz modyfikują fizjologiczne procesy trawienia.

Opieka nad pacjentem obejmuje odpowiednie leczenie dietetyczne, suplementację niedoborów mikroelementów i witamin oraz wsparcie psychologiczne.

Skomplikowany system interakcji sygnałów z układów nerwowego i endokrynnego regulujący odczuwanie głodu i sytości, współdziałanie neurotransmiterów podwzgórza oraz innych struktur ośrodkowego układu nerwowego w regulacji bilansu energetycznego, kształtowanie równowagi pomiędzy zapotrzebowaniem energetycznym a regulacją dostaw, indywidualne parametry każdego pacjenta w tym zakresie sprawiają, że klasyczne leczenie otyłości za pomocą diety, aktywności fizycznej, farmakologii i psychologii jest mało skuteczne².

Chirurgia bariatryczna jest uznawana obecnie za najskuteczniejszą metodę leczenia otyłości. Zapewnia większą redukcję masy ciała oraz lepszą kontrolę nad chorobami współtowarzyszącymi, przede wszystkim cukrzycą typu 2, niż metody niechirurgiczne³. Sama modyfikacja trybu życia umożliwia zmniejszenie masy ciała o 5-10%. Niestety, po 3-6 miesiącach u większości leczonych (nawet 90%) występuje powrót do masy ciała co najmniej początkowej^4,5. Po zabiegach bariatrycznych uzyskuje się większy spadek masy ciała, który jest trwały i utrzymuje się co najmniej 15-20 lat⁶. Dlatego chirurgia metaboliczna, niezależnie od zastosowanej metody, jest najbardziej skuteczną metodą leczenia otyłości⁷. Należy jednak pamiętać, że celem chirurgii bariatrycznej jest leczenie skrajnej otyłości zagrażającej życiu pacjenta.

Kwalifikacja do zabiegu

Nadal podstawowe kryteria kwalifikacji do operacji bariatrycznej to wiek pacjenta i wskaźnik masy ciała (BMI – body mass index) definiowany jako masa chorego w kilogramach podzielona przez kwadrat wysokości wyrażonej w metrach8. Do zabiegu kwalifi...