Wprowadzenie

Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów na świecie. Ma to bezpośredni związek z rozwojem socjoekonomicznym oraz wydłużeniem średniej długości życia ludzi. Według World Health Organization (WHO) każdego roku z powodu tych chorób umiera średnio 17 900 000 osób, co stanowi około 31% wszystkich zgonów na świecie¹. Również w Polsce choroby sercowo-naczyniowe są w ostatnich latach najczęstszą przyczyną zgonów. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że choroby te są odpowiedzialne za 41,5% ogółu zgonów w Polsce: 50,3% wśród kobiet i 40,3% wśród mężczyzn, a standaryzowane dla płci i wieku wskaźniki umieralności wynoszą odpowiednio 451/100 000 kobiet i 432/100 000 mężczyzn². Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH) z powodu chorób sercowo-naczyniowych każdego dnia w Polsce umiera średnio 500 osób, w tym około 100 osób z powodu zawału mięśnia sercowego³. Niestety, odsetek zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych jest w Polsce znacznie większy od przeciętnego dla krajów Unii Europejskiej, wynoszącego 38,1% wszystkich zgonów. Choroby układu krążenia to także jedna z najczęstszych przyczyn hospitalizacji w Polsce: są odpowiedzialne za około 16% wszystkich przyjęć do szpitali (37,7/10 000 mieszkańców), co generuje wysokie koszty dla systemu ochrony zdrowia.

Od wielu lat eksperci wskazują, że do głównych przyczyn chorób sercowo-naczyniowych należą m.in.: błędy dietetyczne, brak aktywności fizycznej, stres, palenie tytoniu, zaburzenia lipidowe, cukrzyca (ryc. 1)^3,4. Aż w 80% przypadków pacjentów, u których rozwijają się choroby układu krążenia, da się im zapobiec poprzez modyfikację ww. czynników ryzyka, a także kontrolę oraz właściwe leczenie już występujących zaburzeń i chorób. Oprócz wspomnianych już czynników ryzyka istnieją również takie czynniki jak wiek, płeć i uwarunkowania genetyczne. Wprawdzie nie da się ich modyfikować, ale mogą one zwiększyć świadomość istniejącego wysokiego ryzyka i wpływać na modyfikację stylu życia (ryc. 2)⁴.

Właśnie dzięki wczesnej identyfikacji wszystkich potencjalnych czynników ryzyka możliwe jest wykrycie pacjentów obciążonych wysokim ryzykiem zapadalności (liczba nowo zarejestrowanych przypadków danej choroby w przedziale czasu na 100 000 osób bad...