Kardiodiabetologia

Statyny w leczeniu zespołu metabolicznego

dr n. med. Dominika Dąbrowska

Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej, WUM, Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus

Adres do korespondencji:

dr n. med. Dominika Dąbrowska

Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia

Żylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej, WUM,

Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus

e-mail: dominikaw86@gmail.com

  • Zespół metaboliczny jako konstelacja czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych: otyłości trzewnej i nadciśnienia tętniczego
  • Statyny – podstawowa grupa leków stosowanych zarówno w prewencji pierwotnej, jak i wtórnej chorób układu krążenia; zmniejszają ryzyko epizodów sercowo-naczyniowych oraz zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych
  • Plejotropowe działanie statyn – niezwykle korzystne u pacjentów z zespołem metabolicznym (spowolnienie progresji zmian miażdżycowych, stabilizacja blaszki miażdżycowej oraz redukcja ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych)

Definicja i kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego

Od 2009 r. nie zmodyfikowano definicji zespołu metabolicznego ustalonej przez ekspertów licznych towarzystw (International Diabetes Federation [IDF], National Heart, Lung, and Blood Institute [NHLBI], American Heart Association [AHA], World Heart Federation [WHF], International Atherosclerosis Society [IAS], International Association for the Study of Obesity [IASO]). Wspólne stanowisko gremium naukowego jasno prezentuje kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego. Aby go zdiagnozować, powinny być spełnione dowolne 3 z 5 następujących kryteriów:

  1. zwiększony obwód talii (w populacji europejskiej rasy białej ≥80 cm u kobiet i ≥94 cm u mężczyzn)
  2. stężenie triglicerydów na czczo >150 mg/dl (1,7 mmol/l) lub leczenie hipertriglicerydemii
  3. stężenie cholesterolu frakcji lipoprotein o dużej gęstości (HDL – high density lipoprotein) na czczo <40 mg/dl (1,0 mmol/l ) u mężczyzn i <50 mg/dl (1,3 mmol/l) u kobiet lub leczenie tego zaburzenia lipidowego
  4. ciśnienie tętnicze skurczowe ≥130 mmHg lub rozkurczowe ≥85 mmHg bądź leczenie rozpoznanego wcześniej nadciśnienia tętniczego
  5. stężenie glukozy w osoczu na czczo ≥100 mg/dl (5,6 mmol/l) lub leczenie farmakologiczne cukrzycy typu 21.

Zespół metaboliczny, w literaturze nazywany również zespołem X, opornością na insulinę itp., nie jest pojedynczą chorobą, ale konstelacją czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych1. W związku z tym nie został uwzględniony w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, wydanie 10 (ICD-10), a rozpoznania kliniczne, które można ustalić u pacjentów, to składowe zespołu metabolicznego. Wszystkie zaburzenia wchodzące w skład zespołu metabolicznego wpływają na zwiększenie ryzyka sercowo-naczyniowego oraz akcelerację miażdżycy, dlatego tak ważne jest optymalne leczenie każdego z tych zaburzeń z osobna.

Składowe zespołu metabolicznego

Najczęstszym zaburzeniem składającym się na zespół metaboliczny jest otyłość trzewna. W 2017 r. na łamach „New England Journal of Medicine” opublikowano analizę dotyczącą występowania otyłości i nadwagi wśród dzieci i dorosłych w latach 1980-2015....

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Definicja i kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego

Od 2009 r. nie zmodyfikowano definicji zespołu metabolicznego ustalonej przez ekspertów licznych towarzystw (International Diabetes Federation [IDF], National Heart, Lung, and [...]

Podstawy zaburzeń lipidowych w zespole metabolicznym

U podstaw zaburzeń lipidowych w zespole metabolicznym leżą insulinooporność i hiperinsulinemia. Insulina jako hormon anaboliczny nasila lipogenezę, jednocześnie hamując lipolizę. Insulinooporność [...]

Zaburzenia lipidowe w zespole metabolicznym a ryzyko sercowo-naczyniowe

Gdy spojrzymy na pacjenta z potwierdzonym zespołem metabolicznym, będzie on się znajdował co najmniej w grupie umiarkowanego ryzyka sercowo-naczyniowego, pewnie częściej [...]

Zaburzenia lipidowe w zespole metabolicznym – leczenie statynami

W licznych metaanalizach oceniano skuteczność statyn w kontekście redukcji ryzyka poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych. Ich skuteczność w tym zakresie jest dobrze ugruntowana, [...]

Podsumowanie

Statyny wykazują korzystny wpływ na większość składowych zespołu metabolicznego. Ich rola nie ogranicza się wyłącznie do działań hipolipemizujących. Korzyści ze stosowania [...]
Do góry