BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Podsumowanie
Przewlekła niewydolność serca jest narastającym problemem społecznym, stając się epidemią XXI wieku. Zwiększa się liczba chorych z oporną na standardowe leczenie niewydolnością serca, co wywołuje potrzebę poszukiwania nowych metod terapeutycznych. Istotne znaczenie mają te metody, które powodują poprawę rokowania, łagodzenie objawów oraz polepszenie jakości życia, takie jak ultrafiltracja czy terapia resynchronizująca. Optymalnym leczeniem chorych z oporną niewydolnością serca jest przeszczepienie serca, ale z uwagi na ograniczony dostęp do tej metody, coraz szersze zastosowanie znajduje terapia pomostowa z użyciem urządzeń do mechanicznego wspomagania krążenia. Nie należy zapominać o holistycznym podejściu do opieki nad chorym z krańcową niewydolnością serca, które wymaga współpracy specjalistów kardiologów, geriatrów i lekarzy rodzinnych.
Piśmiennictwo
1. Mosterd A, Hoes AW, de Bruyne MC, et al. Prevalence of heart failure and left ventricular dysfunction in the general population; The Rotterdam Study. Eur Heart J 1999; 20: 447-55.
2. Fox CS, Pencina MJ, Wilson PW, et al. Lifetime risk of cardiovascular disease among individuals with and without diabetes stratified by obesity status in the Framingham heart study. Diabetes Care 2008; 31: 1582-4.
3. Nohria A, Lewis E, Stevenson LW. Medical management of advanced heart failure. JAMA 2002; 287: 628-40.
4. Clyde WY, Mariell J, Biykem B, et al. 2013 ACCF/AHA Guideline for the Management of Heart Failure: Executive Summary A Report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation. 2013; 128: 1810-1852.
5. Rosamond W, Flegal K, Furie K, et al. Heart disease and stroke statistics – 2008 update: a report from the American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Circulation 2008; 117:25-146.
6. Wijns W, Kolh P, Danchin N, et al. Guidelines on myocardial revascularization. Eur Heart J, 2010; 31: 2501-2555.
7. McMurray JJ, Adamopoulos S, Anker SD, et al. ESC guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure 2012: The Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure 2012 of the European Society of Cardiology. Developed in collaboration with the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. Eur J Heart Fail 2012; 14: 803-69.
8. Neuberger HR, Mewis C, van Veldhuisen DJ, et al. Management of atrial fibrillation in patients with heart failure. Eur Heart J 2007; 28(21):2568-77.
9. Crespo Leiro MG, Paniagua Martín MJ. Management of Advanced or Refractory Heart Failure. Rev Esp Cardiol 2004; 57: 869-83.
10. O’Connor CM, Starling RC, Hernandez AF, et al. Effect of nesiritide in patients with acute decompensated heart failure. N Engl J Med 2011; 365: 32–43.
11. Parissis J, Farmakis D, Nieminen M. Classical inotropes and new cardiac enhancers. Heart Fail Rev 2007; 12: 149-156.
12. Papp Z, Csapo K, Pollesello P, et al. Pharmacological mechanisms contributing to the clinical efficacy of lewosimendan. Cardiovasc Drug Rev 2005; 23: 71-98.
13. Biegus J, Zymliński R, Kulej K, et al. Zastosowanie lewosimendanu u chorych z ostrą niewydolnością serca z objawami małego rzutu minutowego serca: opis serii przypadków. Kardiol Pol 2013; 71: 275-278.
14. Sharma M, Teerlink JR. Rational approach for the treatment of acute heart failure: current strategies and future options. Curr Opin Cardiol 2004; 19: 254-263.
15. Parissis JT, Rafouli-Stergiou P, Stasinos V. Inotropes in cardiac patients: update 2011. Cur Opin in Crit Care 2010; 16: 432-441.
16. Gheorghiade M, Konstam MA, Burnett JC Jr, et al. Short-term clinical effects of tolvaptan, an oral vasopressin antagonist, in patients hospitalized for heart failure: the EVEREST Clinical Status Trials. JAMA 2007; 297: 1332-1343.
17. Oliva F, Latini R, Politi A, et al. Intermittent 6-month low-dose dobutamine infusion in severe heart failure: DICE Multicenter Trial. Am Heart J 1999; 138: 247-53.
18. Abraham WT, Hayes DL. Cardiac resynchronization therapy for heart failure. Circulation 2003; 108: 2596-603.
19. Brignole M, Auricchio A, Baron-Esquivias G, et al. 2013 ESC Guidelines on cardiac pacing and cardiac resynchronization therapy: The Task Force on cardiac pacing and resynchronization therapy of the European Society of Cardiology (ESC). Developed in collaboration with the European Heart Rhythm Association (EHRA). Eur Heart J 2013; 34: 2281-2329.
20. Bristow MR, Saxon LA, Boehmer J, et al. Cardiac-Resynchronization Therapy with or without an Implantable Defibrillator in Advanced Chronic Heart Failure. N Engl J Med 2004; 350: 2140-2150.
21. Cleland JG, Daubert JC, Erdmann E, et al. The Effect of Cardiac Resynchronization on Morbidity and Mortality in Heart Failure. N Engl J Med 2005; 352: 1539-1549.
22. de Silva R, Nikitin NP, Witte KK, et al. Incidence of renal dysfunction over 6 months in patients with chronic heart failure due to left ventricular systolic dysfunction: contributing factors and relationship to prognosis. Eur Heart J 2006; 27: 569-81.
23. de Bruyne LK. Mechanisms and management of diuretic resistance in congestive heart failure. Postgrad Med J 2003; 79: 268-71.
24. Neuberg GW, Miller AB, O’Connor CM, et al. Diuretic resistance predicts mortality in patients with advanced heart failure. Am Heart J 2002; 144: 31-8.
25. Olszowska A, Próchnicka A, Żelichowski G, et al. Ultrafiltracja jako alternatywna metoda leczenia zastoinowej niewydolności serca opornej na diuretyki. Nefrol Dial Pol 2010; 14: 77-80.
26. Ledakowicz-Polak A, Kurnatowska I, Zielińska M. Rola ultrafiltracji w leczeniu chorych z niewydolnością serca. Kardiol Dypl 2012; 11: 16-24.
27. Libetta C, Sepe V, Zucchi M, et al. Intermittent haemodiafiltration in refractory congestive heart failure: BNP and balance of inflamatory cytokine. Nephrol Dial Transplant 2007; 22: 2013-9.
28. Constanzo MR, Guglin ME, Saltzberg MT, et al. Ultrafiltration versus intravenous diuretics for patients hospitalized for acute decompensated heart failure. J Am Coll Cardiol 2007; 49: 675-83.
29. Nakayama M, Nakano H, Nakayama M. Novel therapeutic option for refractory heart failure in elderly patients with chronic kidney disease by incremental peritoneal dialysis. J Cardiol 2010; 55: 49-54.
30. Chatterjee K. The Swan-Ganz Catheters: Past, Present, and Future A Viewpoint. Circulation 2009; 119: 147-152.
31. Jones RH, Velazquez EJ, Michler RE, et al. Coronary bypass surgery with or without surgical ventricular reconstruction. N Engl J Med 2009; 360: 1705–1717.
32. Starling R, McCarthy P, Buda T, et al. Results of partial left ventriculectomy for dilated cardiomyopathy: hemodynamic, clinical and echocardiographic observations. J Am Coll Cardiol 2000; 36: 2098-103.
33. Rose EA, Gelijns AC, Moskowitz AJ, et al. Long-term use of a left ventricular assist device for end-stage heart failure. N Engl J Med 2001;345:1435-43.
34. Feldman AM, Silver MA, Francis GS, et al. Enhanced external counterpulsation improves exercise tolerance in patients with chronic heart failure. J Am Coll Cardiol 2006; 48: 1198-205.
35. Jaarsma T, Beattie JM, Ryder M, et al. Palliative care in heart failure: a position statement from the palliative care workshop of the Heart Failure Association of the European Society of Cardiology. Eur J Heart Fail 2009; 11: 433-443.